Angst, angstaanval of angststoornis?

Je hebt moeite met je te concentreren, ligt geregeld klaarwakker in bed, blijft hangen in de piekermodus, raakt makkelijk geïrriteerd en bij tijd en wijlen heb je geen eetlust, voel je je nerveus of heb je hoofd- en buikpijn. Het zijn allemaal typische symptomen van angst.

Gaat je hart tekeer, heb je pijn op je borst, een hoge ademhaling, breekt het zweet je uit en ben je misselijk of duizelig? Dat zou een angst- of paniekaanval kunnen zijn. Angst veroorzaakt best serieuze klachten dus, maar wanneer heb je gewoon angst en wanneer een angststoornis? Een voorbeeld: je ziet er enorm tegenop om naar de drukke supermarkt te gaan. Te veel mensen, te veel prikkels. Het liefst bleef je thuis, maar ja, je hebt wel brood nodig. Met tegenzin en je koptelefoon op ga je richting de appie. Of je bent zo bang voor mensen en nog erger veel mensen dat je letterlijk niet meer de deur uitkomt en deze ook niet open doet als er onverwacht wordt aangebeld.

Test je angst

Angststoornissen worden gediagnosticeerd door een psycholoog of psychiater. Gelukkig zijn ze goed te behandelen. Als je klachten zo erg zijn dat je dagelijks leven eronder lijdt, is het tijd om hulp te zoeken. Met deze test kun je checken of je meer angstklachten hebt dan gemiddeld. Voor een eerste check kun je hier een test doen. maar neem je klachten wel serieus. Heb je – zoals iedereen – af en toe last van angst? Ga dan zelf aan de slag.

Als je bang bent, voelt het alsof de angst regeert en je er geen grip op hebt. Dat blijkt echter niet te kloppen. Door actief iets te ondernemen, kun je zorgen dat je kalmeert en de angst niet erger wordt. Met deze praktische tips van psychiaters neem je het stuur in eigen handen. En bij twijfel of het lukt of helpt: fake it til you make it!

Bewijs jezelf dat je angst liegt

Des te langer je wegloopt voor je angst des te meer bevestig je dat je terecht bang bent. En meestal is dat niet zo. Vaak zijn we bang voor iets dat eigenlijk veel minder eng of bedreigend is dan we denken. Stel je durft niet te rijden omdat je bang bent een ongeluk te krijgen. Juist doen. Met elk ritje dat goed gaat, bewijs je jezelf dat je angst niet de waarheid spreekt.

Plaats het in perspectief

Teken een horizontale lijn op een vel papier. De lijn loopt van nul (links) naar honderd (rechts). Vijftig zet je dus in het midden. Dit noem je een ‘catastrophy scale’. Vraag jezelf wat is het ergste dat kan gebeuren? Geef het een score en schrijf het naast de schaal. Stel iemand overlijdt, dan scoort dat misschien wel 100 punten. Een sollicitatiegesprek dat misloopt is dan in verhouding een stuk minder erg. Deze oefening is bedoeld om vervolgens te bedenken welke stappen je kunt nemen om met het probleem om te gaan. Soms is dat een rondje rennen om wat spanning kwijt te raken en het te laten gaan, soms een vriend bellen om het aankomende sollicitatiegesprek voor te bereiden.

Plan piekermomenten

Als je piekert, blijf je rondjes draaien in je hoofd. Wat goed blijkt te helpen is uitstellen. Roep jezelf een halt toe en stel het piekeren uit tot een ander moment. Plan letterlijk een pieker-date met jezelf. Stel je maakt je zorgen over werk, beslis dan dat je morgen om tien uur, tijdens je werktijd, verder mag nadenken. Niet. Nu.

Kleine stappen

Te hoge verwachtingen leiden vaak tot angst, zeker als je perfectionistisch bent. Wat helpt is je doelen verlagen en de stappen verkleinen. Stel je krijgt een groot project op je bord en het duizelt je van alles wat er moet gebeuren. Maak het klein, breek het project op in deelprojecten die behapbaar, overzichtelijk en haalbaar zijn. Dan daalt ook je stress. Hetzelfde geldt voor de netwerkborrel waar je eigenlijk niet heen durft omdat je niet zo goed bent met nieuwe mensen. Je hoeft geen entertainer te worden dus verlaag je verwachting. Een gesprek met een vreemde persoon is veel minder eng en maakt de borrel behapbaar.

Ontspan je lichaam

Als je bang bent, is je ademhaling de eerste hulp. Zet je voeten op de grond, leg je handen op je onderbuik en concentreer je op je adem. Je kunt je ademhalingen tellen of je adem hoe die door je lichaam stroomt. Wat ook helpt is je spieren aanspannen en weer loslaten. Trek bijvoorbeeld je schouders op en laat ze heel bewust weer zakken. Doe dat een aantal keer dan zal je lichaam de spanning langzaam loslaten. En glimlach, ook al ben je niet vrolijk. Je emoties zijn namelijk vaak ook het gevolg van je lichaam, niet alleen andersom.

Ook muziek helpt om te ontspannen. In het bijzonder het nummer Weightless. Het is speciaal gecomponeerd om spanning en angstklachten te verhelpen en verlaagd deze met wel 65 procent. Instant ontspanning dus. Luisteren? Kan hier.

Wat doe jij als je bang bent en het gevoel van angst je overmant? We lezen het graag in de comments!