Mijn innerlijke kritische stem: de aap
Mijn eigen kritische stem noem ik mijn aap: hij slingert van de ene naar de andere bekende overtuiging, omdat hij dat zo heeft geleerd. Een nieuwe proberen? Dat vindt hij eng, liever handhaaft hij bestaande denkbeelden. Mijn mind monkey is gebaseerd op de zienswijze van BJ Gallagher, die zich liet inspireren door Boeddha. Volgens Gallagher hebben we allerlei apen in ons hoofd, die de hele dag door tegen ons praten. Neem bijvoorbeeld de angstaap, die je plannen overschreeuwt met werkelijk álles wat mis kan gaan. Van hem mocht ik niet boos worden, omdat anderen me dan onaardig zouden vinden. Ik was bang dat het uiten van frustraties zou leiden tot afwijzing en eenzaamheid. Dat deze gedachte niet klopte, daar was ik me niet van bewust.
Nooit meer ruzie en afwijzing
Wat deed ik om dit te voorkomen? Ik pakte niet de belemmerende gedachten aan, maar de angst die eruit voortkwam. Zo werd ik Expert Wegrelativeren. Dit leverde ‘voordelen’ op: ik had vrijwel nooit onenigheid met anderen en ik hoefde het ongemak van de voorspelde afwijzing niet te voelen. Het ging echter mis toen ik een relatie kreeg waarin mijn wederhelft, die net zoals ikzelf, weinig aandacht had voor mijn gevoelens. Snel, moet mijn aap hebben gedacht, rationaliseer het! “Hij zegt dit alleen maar omdat hij het zelf moeilijk heeft”. “Hij bedoelt het niet zo…” Maar het bleef knagen. Iets in mij accepteerde de afleidingsmanoeuvres van het schreeuwende beest niet meer: iets probeerde me te duidelijk te maken dat hij naar een andere boom moest slingeren.
Luisteren naar boosheid en frustratie: hoe doe je dat?
De aap kan dus hardnekkig zijn. Is er ook goed nieuws? Ja! Boosheid een plek geven kun je oefenen. Drie vragen die je daarbij helpen:
- De volgende keer (na)dat je je boos of geïrriteerd voelt: stop even. Geef dit gevoel de ruimte. Neem de tijd die je nodig hebt en schrijf het op. Wat gebeurde er, en waarom werd je precies kwaad?
- Bekijk wat je opgeschreven hebt. Waarom voelde je je zo? Welke gedachten heb je over jezelf als je boos of geïrriteerd bent? Wat zegt je aap hierover? Kun je achterhalen waar deze gedachten vandaan komen?
- Bedenk dan wat er zou gebeuren als je je oordelen over hoe je je voelt, loslaat. Wat is dan de beste keuze die je op dat moment voor jezelf kunt maken?
Niet de boosheid binnenhouden, maar uiten
Het moge duidelijk zijn: ik ben groot voorstander geworden van boosheid de ruimte geven. Dit levert naar mijn mening meer op dan jezelf vertellen hoe het zou moeten, en daarmee een richting opgaan die niet bij je past. Dit wil niet zeggen dat je anderen moet kwetsen. Er zijn meerdere manieren om het te uiten, maar: je mág geërgerd of ronduit kwaad zijn. Zodra je weet wat je dwarszit, kun je namelijk iets anders kiezen dan je voorheen deed. Of het nu gaat om uit een relatie stappen die niet werkt, of communiceren wat je prettig vindt in de omgang met anderen. Zo transformeer je je boosheid naar richtingaanwijzers voor meer geluk in de toekomst.
