Burn-out herkennen
Het eerste signaal van mijn burn-out – bedacht ik me achteraf – was dat het in mijn rug schoot. Dat gebeurde wel vaker in tijden van drukte, maar dit keer was het anders. Ik kon nauwelijks mijn bed uit, iedere kleine beweging zorgde voor een scheut van pijn. Pijn die vervolgens mijn hele lichaam verkrampte. Ik strompelde door het huis, na tien minuten helemaal afgedraaid. Ik vond het echter niet nodig me ziek te melden. Ik lag in bed met mijn laptop en een belletje plegen ging ook, dus ik kon toch werken? Na een paar dagen vond ik dat ik fit genoeg was en dat het wel weer tijd was om naar kantoor te gaan. Er mocht ten slotte niets blijven liggen. En wat moest mijn team zonder mij?
Eindeloze gedachtenstroom
Kort daarna begon mijn nachtrust te haperen. Van af en toe een keer wakker werd het structureel. Het werd een ritme. Ik sliep wel in, maar mijn interne klok stond steevast om twee uur. Iedere nacht. Weekend of niet. Een halve seconde hing ik nog in dromerig niemandsland om daarna, vaak door één enkele gedachte, in één keer wakker te schieten. En dan begon het. Een intercity die even tijd nodig had om op gang te komen, maar al gauw op volle snelheid was. De gedachtestroom. Die raasde door mijn hoofd en was niet te stoppen. Gedachten over alles wat ik nog moest doen. En álles was daarbij belangrijk, er was geen onderscheid.
Zelfs een activiteit als planten water geven gaf me een schok, dat moest ik óók nog doen. Met de maalstroom steeg ook de spanning in mijn lichaam. Ik lag stijf als een plank in bed. Mijn telefoon lag naast me en het to-do-lijstje werd ieder uur, ieder nacht langer. Ik hoopte door alles op te schrijven rust in mijn hoofd te creëren. Tevergeefs. De gedachten en things-to-do bleven maar komen, tot de wekker om zeven uur ging en ik mezelf uitgeput uit bed sleepte. In de trein, moe en onrustig, begon ik maar vast aan mijn mail. Niets mocht te lang blijven liggen.
Stress en onrust
De continue onrust en gedachtestroom werden een vast onderdeel van mijn ‘zijn’. Het stopte niet meer. Nergens. Niet thuis op de bank, niet bij vriendinnen, niet in de sauna, niet tijdens het sporten. Ik begon steeds minder zin in dingen te krijgen. Niets was meer leuk, alles werd een moeten. Ik begon me terug te trekken, zowel in activiteiten als in mijzelf. Ontspannen? Ik wist niet meer wat het was. De continue staat van onrust was een snelstromende rivier waarin ik meegesleurd werd. Met steeds minder rotsen als houvast.
Aan de buitenwereld kon ik me nog redelijk goed presenteren. Op mijn werk, of als ik dan toch nog ergens naartoe ging, wilde ik me niet laten kennen. Overspannen? Ik was toch geen watje? Ik kon mijn werk prima aan. Ik was ook niet ziek, dus kon gewoon doorgaan. Hoewel ik ‘s ochtends huilend van moeheid onder de douche stond, was ik tegen de tijd dat ik op mijn werk was, wel weer bijgetrokken. Met een glimlach op mijn gezicht geplakt. Klaar voor een nieuwe dag.
Top 10 burn-out stress signalen
Veertien procent van de Nederlandse werknemers heeft last van burn-outklachten. Dat is één op de zeven. Best een cijfer om van te schrikken. Burn-out expert en ervaringsdeskundige Kirsten Nelis heeft zelf een zware burn-out gehad en heeft zich daarna ontwikkeld tot gerenommeerd burn-out coach. Ze heeft een top 10 samengesteld van de meest voorkomende stresssignalen. (Tussen haakjes het percentage mensen met burn-outklachten die dit signaal noemde.)
1. Altijd moe zijn, ook als je een nacht lang geslapen hebt. (90%)
Vermoeidheid staat met stip bovenaan de lijst met burn-outsymptomen. Als je je echt nooit uitgerust voelt, is dat een signaal dat je lichaam aangeeft dat je over de grens gaat.
2. Voortdurend malen en piekeren. (80%)
Hoe meer stress je ervaart, des te slechter je je gedachten op orde hebt. Je bent constant scenario’s in je hoofd aan het bedenken om je werkzaamheden te ordenen. Maar omdat je ‘processing power’ minder goed werkt, blijft het gepieker maar doorgaan.
3. Sneller geïrriteerd en een kort lontje. (76%)
Bij overmatige stress gieren de stresshormonen zoals adrenaline en cortisol door je lijf. Dit zorgt ervoor dat je voortdurend in de vechten-vluchtenstand staat. Je bent zo gevoelig dat je grenzen veel sneller worden overschreven, met irritatie of een woede-uitbarsting tot gevolg.
4. Veel negatieve gedachten die je niet kwijtraakt. (72%)
Chronisch negatief denken is één van de meest voorkomende verschijnselen van overspannenheid of burn-out.
Hoe kom je af van stress?
Hoe kom ik af van stress, hoe pieker ik minder, hoe volg ik meer mijn intuïtie of hoe stap ik uit de ratrace? Dit zijn slechts een paar voorbeelden van vragen van luisteraars die wij beantwoorden tijdens onze podcast. Luister jij al? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en we mailen je wekelijks met nieuwe inspirerende podcast onderwerpen!
5. Totaal geen zin in je werk. (71%)
71 procent van de mensen met burn-outklachten geeft aan dat ze met tegenzin naar hun werk gaan. Stress en arbeidsvreugde gaan nu eenmaal niet goed samen.
6. Slechte concentratie. (67%)
Beslissingen nemen en plannen vinden plaats in het voorste deel van je hersenen. Bij overmatige stress ga je echter steeds meer het achterste deel van je hersenen gebruiken, je zogenaamde reptielenbrein. Daardoor kan je je niet goed concentreren. De stress maakt je dus dommer.
7. Een permanent somber en lusteloos gevoel. (67%)
Door de stress kun je minder goed van het leven genieten. Het is niet zo heftig als een depressie, maar een algemeen gevoel van ‘downig’ zijn.
8. Groeiende onzekerheid over jezelf. (67%)
Omdat je focus en concentratie door de stress afnemen, gaan cognitieve taken je minder goed af. Veel mensen wijten dit aan zichzelf in plaats van aan de stress. Daar kan je onzeker van worden.
9. Kortaf reageren. (66%)
Bij chronische stress is bijna alles je te veel. Je hebt geen fut en energie voor welbespraakte reacties, waardoor je kortaf en bitchy overkomt.
10. Een onrustig, opgejaagd gevoel. (64%)
Stresshormonen zorgen voor een opgejaagd gevoel, waardoor je je permanent onrustig voelt.
Als je veel van bovenstaande signalen herkent, wil dit nog niet zeggen dat je in een burn-out zit. Dit zijn per slot van rekening de meest voorkomende verschijnselen. Maar misschien is het wel handig om het wat rustiger aan te doen of eens met een coach te gaan praten. Het zijn hoe dan ook redenen om te onderzoeken wat je dwarszit. En wat ook belangrijk is: de aanloop naar een burn-out is vaak nog makkelijk te herstellen, in tegenstelling tot een burn-out zelf. Een herstel hiervan kan uiteindelijk zelfs jaren duren. Alle reden dus om hier serieus naar te kijken!
Wil je met minder stress en gedoe en meer zelfvertrouwen en liefde jóuw leven leiden?
Heb jij het gevoel dat er meer in het leven zit? Wil je je dromen en verlangens echt een keer belangrijk maken? Wil je jezelf nu eens een keer op nummer 1 zetten? Bekijk hier al onze programma’s.
