Wat is chronische stress eigenlijk?
Vaak kunnen we meer begrip opbrengen voor situaties als we weten hoe deze veroorzaakt worden. Ook bij chronische stress is dat het geval. De weerstand die we door lichamelijke klachten ervaren, staat ontspanning in de weg en laat daar nou net het probleem zitten. Chronische stress wordt namelijk veroorzaakt door een disbalans in het zenuwstelsel: je hebt continu het gevoel dat je moet ‘vechten’ of ‘vluchten’, wat ontspannen lastig maakt.
Omgaan met chronische stress symptomen kan ontzettend lastig zijn en vicieuze cirkels veroorzaken. Je maakt je zorgen om je lichamelijke klachten met meer stress én nog meer lichamelijke klachten als gevolg. Het doorbreken van deze vicieuze cirkel – ook wel ‘shit cirkel’ genoemd – is dan ook van groot belang. Het helpt om anders naar je symptomen te gaan kijken: symptomen zijn eigenlijk gewoonweg signalen die je lijf afgeeft. Signalen van een lijf dat zich voorbereidt om een uitdaging aan te gaan (vluchten of vechten). Leer je deze signalen herkennen, dan kun je dus ook veranderen hoe je reageert op stress.
Bewustwording van wat je in je lichaam aan klachten en symptomen voelt, helpt dus meer rust en ontspanning in je leven te creëren. We hebben een aantal veelvoorkomende symptomen van (chronische) stress en spanning voor je op een rijtje gezet:
Symptomen van spanning in je lichaam
1. Vermoeidheid
Altijd moe zijn is een van de eerste symptomen van chronische stress. Vaak heeft dit met onze oeroude ‘vecht- of vluchtmodus’ te maken. Hoewel we niet meer bang hoeven te zijn om als avondmaal van sabeltandtijgers te eindigen, reageert ons brein nog vrijwel hetzelfde op stressvolle situaties. Ons lichaam reageert hier vervolgens weer op en maakt grote hoeveelheden stresshormonen aan. Het afbreken van deze hormonen put ons lichaam uit en zorgt er dus voor dat je je constant vermoeid kunt voelen.
Vermoeidheid is dus een signaal om eens te pauzeren en goed naar je essentiële zelf te luisteren. Hiermee bedoelen we dat je goed luistert naar wat jij nodig hebt zonder daarbij rekening te houden met je omgeving en de dingen die je moet van jezelf omdat je ze belangrijk vindt. Maak bijvoorbeeld een wandeling in de natuur of neem iedere dag even de tijd om te mediteren
Het zal aan het begin nog zoeken zijn voor jezelf naar de juiste ontspanning maar door je bewust te zijn van de vermoeidheid als symptoom (en dus signaal) voor stress heb je de eerste stap al gezet.
2. Verkeerde ademhaling
Chronische stress heeft ook een negatieve invloed op onze ademhaling. Door stress ga je namelijk sneller en meer via de borstkas ademen, waardoor de hoeveelheid koolzuur in je bloed daalt. Deze manier van ademhalen kun je na lange tijd gaan ervaren als een vervelende lichamelijke klacht. Het kan namelijk leiden tot steken op de borst en duizelingen.
Merk je gedurende de dag dat je “hoog zit” in je ademhaling? Probeer dan eens een ontspannende meditatie. Door te focussen op je ademhaling zul je zien dat je ademhaling weer meer ontspannen wordt. Hiermee geef je vervolgens ook weer een seintje aan je brein dat er niks aan de hand is en dat je kunt ontspannen.
Hoe kom je af van stress?
Hoe kom ik af van stress, hoe pieker ik minder, hoe volg ik meer mijn intuïtie of hoe stap ik uit de ratrace? Dit zijn slechts een paar voorbeelden van vragen van luisteraars die wij beantwoorden tijdens onze podcast. Luister jij al? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en we mailen je wekelijks met nieuwe inspirerende podcast onderwerpen!
3. Hoge spierspanning
Spanningshoofdpijn, een brok in je keel en trillende handen kunnen veroorzaakt worden door een te hoge spierspanning. Zoals we je net al vertelde ontvangt je brein regelmatig een verkeerd signaal doordat je bijvoorbeeld verkeerd ademhaalt. Ze denken elk moment in actie te moeten komen, terwijl dat niet het geval is. Hierdoor kunnen spieren door het hele lichaam overbelast raken en pijnlijk gaan aanvoelen.
Heb jij last van onverklaarbare spierspanning? Grote kans dat dit komt doordat je stress ervaart en één of meerdere symptomen van stress hebt. Je brein krijgt door deze klachten steeds het verkeerde seintje. Je kunt je brein laten weten dat er niks aan de hand is door je door te concentreren op je ademhaling, en tien ademhalingen te tellen en bewust te ervaren. Probeer maar eens!
4. Hartkloppingen
We vertelde je er bij ‘vermoeidheid’ al even iets over: chronische stress kan wanneer het te lang aanhoudt voor een hartkloppingen zorgen. Hartkloppingen kunnen erg beangstigend zijn, wat het stressniveau alleen maar verder verhoogt. Daar is de vicieuze cirkel weer. Hierbij geldt eigenlijk hetzelfde als bij de andere stress symptomen: herken dat het symptoom is van stress en laat je brein weten dat er niks aan de hand is (het dus geen levensbedreigende situatie is).
5. Ontregelde spijsvertering
Heb je langere tijd last van stress? Dan is er kans dat je de volgende symptomen herkent: meer of minder eetlust, verstopping of diarree, braken of geen hap door je keel kunnen krijgen. Dit komt doordat stress zorgt dat er meer bloed naar je hart, hersenen en spieren stroomt en minder naar je darmen. Hierdoor worden de darmfuncties vertraagd, wat tot verschillende maag- en darmklachten kan leiden.
Loop je al langere tijd met vage buikklachten rond? Grote kans dat dit komt door chronische stress. Het is goed om te weten dat de stress niet vanzelf over zal gaan. De oplossing zit hem in dat jij zelf beter weet om te gaan met stress.
6. Een slechte huid
Nog een symptoom dat bij (lange tijd) chronische stress kan optreden is een slechte huid. Dat stress een negatief effect heeft op de huid weten de meeste mensen wel. Maar hoe komt dat eigenlijk? De door stress veroorzaakte disbalans zorgt ervoor dat je lichaam minder goed vocht vast kan houden. Hierdoor voelt je huid trekkerig en droog aan. Nog een signaal van je lichaam dus om actie te ondernemen en actief stress aan te pakken.
Hoe omgaan met lichamelijke symptomen van stress?
Lichamelijke (en geestelijke) symptomen zijn vaak een teken van onderliggend leed dat stress veroorzaakt. Wie chronische stress ervaart doet er daarom verstandig aan te onderzoeken waar deze stress vandaan komt om een burn-out, depressie of angststoornis voor te zijn.
Slechts een kwart van de mensen die aangeeft stress te hebben, probeert actief om de situatie te veranderen. De belangrijkste reden voor de overige driekwart om er niets aan te doen is dat zij denken dat ‘stress vanzelf wel weer overgaat‘. Helaas is dit vaak niet geval. Als je ontdekt waar je stress vandaan komt, hoe je ermee om kunt gaan en je leven anders gaat indelen zodat je meer tijd hebt voor de dingen die je het liefste doet, zal je leven een stuk lichter en makkelijker worden.
Ervaar je één of meerdere van bovenstaande chronische stress klachten? Start dan bijvoorbeeld eens met onze gratis masterclass stop de stress. Of neem een kijkje bin Miracle Roadmap.