Stilte graag!

In de stiltecoupé van de trein net zo. We doen er alles aan om te geloven dat we daar de enige zijn. We verschuilen ons achter krant of telefoon en hopen maar dat niemand naast ons komt zitten. Het is de paradox van een druk land: met hoe méér mensen we zijn, met hoe minder mensen we willen zijn. Althans, dat denken we.    

De Amerikaanse psycholoog Nick Epley is het gaan onderzoeken. Hij stelde mensen in het drukke openbaar vervoer van Chicago de vraag: Wat lijkt je het fijnst? Een ritje in de metro waarin niemand je stoort, waarin je helemaal alleen bent met je krantje of je muziek in de oren, waarin je eindeloos uit het raam kunt kijken als je dat wilt? Of juist het tegenovergestelde: een metroritje waarbij je in een gesprek belandt met je buurvrouw of buurman en lekker kletsend over alles en nog wat naar je bestemming rijdt?

Niemand zit op me te wachten

De meeste mensen hoefden er niet lang over na te denken. Ze wisten 100 procent zeker dat ze veel gelukkiger zijn als ze met rust gelaten worden. ‘Het leven is al druk genoeg. Daar hoeft toch geen gebabbel in de metro meer bij!’, reageerden de meesten. En er speelde nog een andere factor, bleek uit vervolgonderzoek: we willen geen gesprek met een ander omdat we onbewust verwachten dat een ander geen gesprek met ons wil. Dat we worden afgewezen. Dat we heel erg ons best moeten doen om aardig gevonden te worden. Dat niemand op ons zit te wachten.

Maar Nick was benieuwd naar de feiten. Want, wist hij, mensen schatten hun reactie vooraf vaak anders in dan het in werkelijkheid is. Dus stuurde hij een groot team vrijwilligers de metro in om het uit te zoeken. De vrijwilligers lieten veel van de reizigers met rust, terwijl anderen juist heel actief door ze werden aangesproken. De vraag aan het eind: wie heeft een fijnere tijd in de metro gehad? Waren de ‘stiltemensen’ het gelukkigst of de ‘babbelmensen’? De uitkomst was verrassend, ook toen het onderzoek werd herhaald in bussen en zelfs in taxi’s: mensen die gezellig hadden zitten praten tijdens hun rit, voelden zich veel fijner dan de mensen die de afstand hadden afgelegd zonder contact met anderen.

Geluk is zo wel heel dichtbij zo. Maak een praatje. Bij de kassa. Met de buurman. In de metro. Want we zijn blijkbaar tóch sociale dieren, ook als we zelf denken van niet.