Maar de vreugde was van korte duur. Toen het weer even flink tegenzat, workwise en privé, donderde alles als een kaartenhuis in elkaar. En dit keer was alles nog heftiger dan daarvoor. Ik wist niet wat me overkwam, terwijl ik inmiddels echt wel wat gewend was…
Waarom die tweede burn-out er zo inhakte
Nog nooit was ik zó moe geweest! Zelfs van op de bank liggen lezen of praten werd ik doodmoe. Ik wist niet hoe ik mezelf lang genoeg op de been moest houden om de kinderen op bed te leggen. De stresshormonen in m’n lijf maakten me vreselijk onrustig. Hardlopen, yoga, wandelen; niets hielp. En ik werd gek van m’n gedachten, die in eindeloze, niet te stoppen rondjes door raasden.
Niet meer kunnen denken
Maar wat me echt paniek gaf: m’n hoofd kon geen informatie meer verwerken! Ik kon nauwelijks iets onthouden, en geen beslissingen meer nemen. Bij de aanblik van tien soorten pindakaas of vijftien soorten brood in de supermarkt was er in m’n hoofd alleen maar ruis. Het resultaat? Geen boodschappen. Ook na een gesprek of een paar minuten lezen vergat ik al snel welke informatie ik had gehoord of gelezen.
Niets dan duisternis
Ik voelde niets meer, behalve grote paniek en intense somberheid, maanden achter elkaar. Het was dat ik kinderen had die ik het niet aan wilde doen om geen moeder meer te hebben, maar ik weet niet wat ik gedaan zou hebben als zij er niet waren. Ik had nooit verwacht dat ik zo diep zou kunnen zinken. Dat m’n lijf en hoofd me zo in de steek konden laten. Mijn zelfvertrouwen kelderde keihard naar beneden.
Waardoor was die tweede burn-out zoveel heftiger?Ik vroeg te snel weer te veel van mezelf. M’n lijf was nog te veel uitgeput, m’n hoofd te traag, en ik nog te stressgevoelig. Bovendien blijkt dat een burn-out echt dingen verandert in je lijf.
Mijn belangrijkste inzichten:
- Je hersens gaan anders werken: veel informatie die ze eerst op de automatische piloot verwerken, hebben nu inspanning nodig. Dit kost je extra energie en het levert vermoeidheid op. Het denken is daardoor in alle opzichten zwaar. Wat mij hielp was mezelf meer rust geven. Multitasken lukt sowieso niet. Dus neem de tijd en wissel het af met doe-dingen.
- Slechter slapen: door de stresshormonen in je lijf maak je minder van het slaaphormoon melatonine aan. Daardoor val je moeilijk in slaap en kun je niet doorslapen. Het slaaptekort bouwt zich daardoor alleen maar op. Een vervelende bijkomstigheid is dat de vermoeidheid je weer sneller gestrest maakt. Het hielp mij om desondanks het slaaptekort een strak slaapritme aan te houden en het laatste uurtje voor het slapen echt rustig aan te doen. Tv-kijken, sporten, koffie, chocolade, visite: ze waren allemaal niet aanwezig in de laatste uurtje.
- Stress afbouwen duurt lang: Je stresslevel is vrij snel op te bouwen, maar als je zo’n overdosis stress hebt gehad, duurt het enorm lang voor het weer uit je lichaam is. In mijn geval ben ik er na drie jaar nog steeds niet helemaal vanaf. Daarom heb ik ontzettend de nadruk gelegd op ontspannen. Een fijn gesprek, een goede lachbui, zingen, dansen of schilderen blijken soms zelfs meer effect op het verlagen van je stresslevel te hebben, dan ontspanningsoefeningen. Maar ook nu nog doe ik dagelijks meditatie- en mindfulnessoefeningen, omdat ik merk dat dit mijn stressniveau verlaagt.
- Stoppen met je best doen: Een van m’n coaches leerde me hoe belangrijk het is dat je je energielekken gaat herkennen en voorkomen. Een paar voorbeelden: je best doen, perfectionistisch zijn en de waardering van anderen proberen te verdienen; ze kosten sloten energie. Je kunt ook tevreden zijn met het zetten van een paar stappen op de berg in plaats van een hele bergtocht. Bang zijn voor fouten maken heeft daarnaast geen enkele zin. Kun je ook stralend falen? Ik leerde dat dat allemaal prima kon!
- Steun geeft kracht: Omdat ik drukte niet meer aan kon én omdat ik me schaamde voor m’n burn-out, trok ik mezelf terug en probeerde ik alles zelf op te lossen. Dat lukte niet, waardoor ik nog dieper zonk. Wat wel helpt, is laten zien hoe je je echt voelt en vragen om hulp. Vaak willen mensen je graag helpen; maar dan moeten ze eerst weten dát en waarmee ze je kunnen helpen.
- Minder willen laat je meer genieten: Ik wilde vroeger zo veel! Waardoor m’n gedachten voortdurend in de toekomst waren. Genieten van wat er was, lukte nauwelijks. Door dingen met aandacht te doen en je niet te laten afleiden, geven ze veel meer voldoening.
- Je intuïtie is je beste richtingaanwijzer: Als denken moeilijk gaat, moet je je keuzes ergens anders op baseren. Inmiddels ben ik erachter dat je intuïtie veel ‘wijzer’ is dan je logica. Om dat te kunnen inzetten, moest ik eerst leren m’n emoties te herkennen en als richtingaanwijzer te gebruiken. Ik drukte ze hiervoor vooral weg en liet ze overstemmen door angst. Ook met dat laatste heb ik leren om te gaan, door het te zien voor wat het is. Angst en gedachten. Ze zijn niet de waarheid.
The good news
Ik ben nog steeds moe, stressgevoelig en vergeetachtig. En misschien zal dat nooit helemaal herstellen. Maar ik geniet meer van de mooie momenten dan ooit deed, omdat ik nu leef vanuit mijn intuïtie, mijn eigenheid, en omdat ik leef in het nu.
Herken je de gevolgen van een (dubbele) burn-out? Wat zijn de belangrijkste lessen die jij hebt geleerd dankzij je burn-out?
