Ik hoor het woordje dat hij wel gebruikt en zij niet. Het voelt alsof ik in dat ene woordje kan voorzien hoe hun levens van elkaar zullen gaan verschillen. Een piepklein simpel woordje kan het verschil maken tussen frustratie, stress en zelfafwijzing enerzijds en uitdagingen, ontdekkingen en groei anderzijds. Dat piepkleine simpele woordje is: nog.
Je ziet het in deze twee zinnen: “Ik kan dit niet” en “Ik kan dit nog niet.”
De eerste zin ademt het terneergeslagen gevoel van falen: dit gaat mij nooit lukken, het is niks voor mij, ik ben niet goed genoeg. De tweede zin daarentegen ademt vooruitgang: ik ga dit leren, ik ben nieuwsgierig, ik ben onderweg.
Growth & fixed mindset
De Amerikaanse psychologe Carol Dweck ontdekte dat kinderen opgroeien met een van deze twee mindsets: een ‘vaststaande’, fixed mindset of een ‘op groei gerichte’, growth mindset. Die twee mindsets maken een groot verschil in de manier waarop je leert, uitdagingen aangaat, omgaat met tegenslag en nieuwe dingen probeert. Kinderen met een fixed mindset zien hun intelligentie en kwaliteiten als iets dat vaststaat, waar kinderen met een groeimindset zien dat ze kunnen leren. Daardoor geven ‘Fixers’ eerder op, vermijden ze uitdagingen en ervaren ze stress bij moeilijkheden. ‘Groeiers’ daarentegen staan meer open voor kritiek, zien het succes van anderen als inspiratie en proberen het vaker opnieuw.
De frustratie van bewust onbekwaam zijn
Natuurlijk herken ik het verschil tussen mijn dochter en mijn zoon, maar alsof ze allebei een kant van mij representeren, zie ik het vooral terug in mezelf.
Ik weet dat ik van nature denk zoals mijn dochter, als een ‘fixer’. Ik doe iets sneller als ik weet dat ik het kan. Ik heb weinig geduld om iets helemaal te leren. Toen ik voor mijn verjaardag ooit een gitaar kreeg, probeerde ik er een deuntje van Nirvana op te spelen. Ik bleek dat niet te kunnen, uiteraard, ik had voor het eerst een gitaar vast. Maar ik heb ‘m nooit meer aangeraakt. De frustratie van bewust onbekwaam zijn, wetend dat ik iets niet kon wat ik wel wilde kunnen, vond ik onuitstaanbaar.
Pas later leerde ik hoe fijn het is om ergens je best voor te doen. Ik leerde mijn aandacht te richten op piepkleine vooruitgang, muizenstapjes van verbetering. Dat helpt, het geeft me voldoening en relativering. Ik heb een iets minder gefixeerde mindset nu, maar helemaal vanzelf gaat het nog steeds niet. Ik kijk naar mijn dochter. Ze komt heus wel van de trap, die krokodil komt wel af. Maar nu nog niet.
HEB JIJ HIER AL OVER NAGEDACHT 👉
Hoe ziet jouw 2025 eruit?
De meeste mensen denken er niet zo over na. Ze zijn te druk, te moe, of ze geloven niet dat het écht anders kan. Zonde! Dit is hoe wij het zien: Het leven is niet maakbaar, wel stuurbaar. En daar zijn gelukkig een heleboel handige trucjes voor zodat je leert het leven te sturen. Daarom starten we het nieuwe jaar met een gratis challenge, bedoeld voor iedereen die voelt dat 2025 meer te bieden heeft en die toe is aan verandering. Doe je ook mee? 🚀
