Stap 1: Ga naar de huisarts
Hoewel iedereen een tante/oom/vriend heeft overal iets vanaf weet, is je huisarts toch echt de aangewezen persoon om je klachten mee te bespreken. Wat zijn de eerste signalen van een burn-out? Heb je geen fijne huisarts of voel je je niet serieus genomen, weet dan dat je altijd kunt overstappen naar een praktijk waar je je wél goed bij voelt. Jouw gezondheid moet zijn/haar hoogste prioriteit hebben. Wees eerlijk in het delen van je klachten, hoe gênant jij denkt dat ze ook zijn, de huisarts kijkt nergens meer van op. Pas als hij/zij alle informatie heeft kan er goed advies worden gegeven over de conclusie en/of de volgend stap.
Stap 2: Het is een burn-out, en dan?
In heftige situaties gaan mensen vaak onbewust door de ‘Vijf Fases Van Rouwverwerking’ heen.
- Ontkenning: Een burn-out, ik? Echt niet! Het is gewoon het weer man!
- Boosheid: Potverdikkie (of elke andere gewenste krachtterm) ik wil geen burn-out!
- Vechten: Right, ik ga echt keihard gezond doen! *Koopt kilo’s sla en installeert Runkeeper*
- Depressie: Fak. Na vier weken boos zijn en in mijn sla huilen voel ik me nog niet beter.
- Aanvaarding: Oké, ik kan dit niet wegredeneren. Ik heb een burn-out. I need help.
Stap 3: Accepteer het instortingsgevaar
Het erkennen van burn-out is de eerste stap naar verbetering. Dit artikel helpt je daar veder in. En met verbetering bedoelen we eigenlijk dat het eerst nóg slechter gaat. Je hebt dankzij je overlevingsdrang zolang watertrappelend je hoofd boven water gehouden dat de volledige impact van je burn-out nog niet heeft plaatsgevonden. Op het moment dat je het lot accepteert zullen je lichaam en geest een slaak van verlichting geven en zeggen: ‘Thanks, nu kunnen we ’écht crashen!’
Het kan zijn dat je klachten nog erger worden, dat je onverklaarbare angst gaat ervaren, nog meer piekert, het gevoel krijgt dat dit nooit meer overgaat. De kunst is om ook dit te accepteren en te vertrouwen op het feit dat het beter zal worden. Het is iets waar je simpelweg doorheen moet. Het volgende punt kan daarbij helpen.
Stap 4: Zoek professionele (psychische) hulp
Een burn-out komt nooit uit de lucht vallen, het is als het doorbreken van een mentale dam die jaren en jaren onder druk heeft gestaan. Een traumatisch voorval kan er voor zorgen dat je een bepaald gedrag of een mechanisme aanleert om met dat voorval om te gaan. Denk aan een onveilige thuissituatie, ziekte bij jezelf of in het gezin, misbruik, mishandeling.
Maar ook de zorg voor een ziek familielid, ongevallen, een broer, zus of ouder waar alle aandacht (positief of negatief) naar uitging/gaat. Een burn-out kan zoveel oorzaken hebben, zoek met professionele hulp uit wat die oorzaak is en welk coping mechanisme daarbij ontstaan is. Een therapeut kan je helpen dit patroon te doorbreken en een betere manier van verwerking creëren zodat herhaling geen kans krijgt en het leven ná je burn-out een stuk aangenamer is.
Stap 5: Wees ziek. Goed ziek!
een burn-out is geen teken dat je slap bent, maar een gevolg van te lang sterk proberen te zijn. Iets wat er jaren over doet om te ontstaan kan je niet in een paar weekjes weg mindfullnessen; het heeft tijd nodig. Als je vrijdag beide benen breekt verwacht niemand dat je maandag weer op kantoor bent, dus waarom zou je je burn-out anders behandelen?
De meeste bedrijven hebben een ziekteregeling, en voor ZZP-ers bestaat er een arbeidsongeschiktheidsverzekering, maak hier gebruik van. Je helpt jezelf namelijk niet door gewoon door te ploegen en je burn-out als een verstopte neus te benaderen. Het bedrijf redt zich wel zonder jou en je collega’s en hun werk zijn niet jouw probleem. Laat je niet onder druk zetten door bedrijfsartsen die jou zo snel mogelijk weer aan het werk willen hebben maar luister naar je lichaam.
Zorgt een evaluatiegesprek op werk al voor huilbuien, hartkloppingen of andere klachten, dan is het duidelijk dat je er nog niet aan toe bent. Voel je toch druk? Je mag je huisarts of therapeut altijd vragen een periodieke arbeidsongeschiktheidsverklaring op te stellen waarin wordt duidelijk gemaakt dat je nog niet in staat bent om werk te verrichten. Druk vanuit je werkgever helpt je niet met herstellen, jij voelt het beste wanneer je er weer aan toe bent.
Stap 6: Neem rust, rust van je gedachten
In samenhang met alle bovenstaande stappen is rust een hele belangrijke. Veel mensen die in een burn-out situatie terecht komen voelen zich schuldig. Schuldig naar werkgevers of collega’s, naar familie of andere mensen die op ze rekenen. Ze denken zich onmisbaar. En dat is waar de valkuil zit: je gedachten. Wat denken ze wel niet? Ik kan niet ziek zijn want dan denken ze dat ik slap ben. Ik moet dingen doen.
Straks denken ze dat ik de kantjes ervanaf loop!’ Het belangrijkste ding om aan te leren is ‘nee’ zeggen. Nee tegen verjaardagen waar je eigenlijk geen puf voor hebt, nee tegen afspraken en verplichtingen. De eerste paar keer kunnen moeilijk zijn maar zodra je merkt dat de wereld niet vergaat omdat jij niet naar dat feestje gaat, wordt het makkelijker om voor jezelf te kiezen. Een simpele check om te kiezen: ‘Geeft dit me energie of kost het me energie?’ Alles wat energie kost moet je niet of in sommige gevallen zelfs nooit meer doen.
Stap 7: Deel je struggles, praat over je burn-out
Van stigma is nooit iemand beter geworden: een burn-out is niets om je voor te schamen. Hoe meer jij denkt dat Septa Unella met een gigantische bel achter je aanloopt en ‘Shame…shame!’ loopt te roepen (Game of Thrones mensen, kom op…) hoe zwaarder het zal zijn om je situatie te accepteren en te starten met helen. Er is geen schaamte en je bent niet zwak!
Hoe meer je erover praat en deelt hoe je je voelt, ook als het slecht gaat, hoe sneller je kunt accepteren dat dit geen ingegroeide teennagel is. Leg uit waarom je iets niet kunt doen of een afspraak op het laatste moment afzegt. Je zult merken dat mensen veel meer begrip voor je situatie hebben dan je denkt, en begrip en steun helpen jou vooruit te komen. Openheid brengt ook inspiratie voor mensen om je heen die wellicht met dezelfde klachten kampen. Door jezelf te helpen, help je anderen.
Wil je met minder stress en meer zelfvertrouwen jóuw leven leiden?
Heb jij het gevoel dat er meer in het leven zit? Wil je eindelijk je dromen waarmaken? Wil jij geen prima leven, maar een fantastisch leven? Mooi! Je hebt noodzaak gecreëerd om te werken aan jouw beste jaar ooit! Via onze nieuwsbrief helpen we je daar nú mee te starten en blijf je op de hoogte van het 365 Jaarprogramma. Doe je mee? Al 130.000 mensen gingen je voor. Vanaf nu is het tijd voor jou!