Oorzaak gedragsprobleem bij kinderen

Voordat je verder leest: sluit eerst uit dat je kind ziek is of iets aan zijn/haar gehoor heeft. Dat kan namelijk de reden zijn waarom je kind niet luistert. Dan heb je in eerste instantie niets aan onderstaande tips. Als je dit hebt uitgesloten kun je bekijken waar het wel aan ligt dat je kind niet luistert. Houd daarbij in je achterhoofd dat elk kind zijn eigen temperament heeft. Daar kun je niets aan veranderen. Maar je hebt wel invloed op wat er bij jullie thuis gebeurt. Wat zijn de regels en hoe ga jij daarmee om?

Waarom luistert mijn kind niet? Lees hier de 8 belangrijkste oorzaken

Volgens de positief opvoeden methode van Triple P zijn er verschillende redenen waarom kinderen ongehoorzaam zijn. Ik noem de belangrijkste hier.

1. Een kind krijgt wat het wil door zich te misdragen.

Onbedoeld belonen noem je dat. Denk hierbij aan het klassieke voorbeeld uit de supermarkt. ‘Kind zeurt om snoep. Jij zegt: nee. Kind blijft zeuren, jij zegt weer: nee. Kind wordt boos en gaat schreeuwen. Jij geeft toe.’ Je kind leert hiervan dat zeuren helpt. Geef daarom nooit beloningen voor ongewenst gedrag. Hoe moeilijk dat soms ook is. Hier hoort ook bij dat je geen aandacht geeft aan gedrag aan dat je niet leuk vindt of lacht om ondeugende dingen. Je kind gaat denken dat het leuk is om ondeugend te zijn.

2. Te weinig aandacht voor positief gedrag

Als je te weinig aandacht geeft aan positief gedrag leert je kind dat de enige manier om aandacht te krijgen is door zichzelf te misdragen. Let dus op dat je juist ook positief gedrag benoemt. Als mijn dochters rustig aan het spelen zijn of  mij zomaar helpen geef ik ze direct een compliment. In de hoop dat ze het vaker gaan doen ;-).

3. Verkeerde voorbeeld geven

Je bent zelf het grootste voorbeeld voor je kind! Door naar anderen te kijken, leren kinderen hoe ze zich moeten gedragen in de wereld. Hoe reageer jij op enge of gevaarlijke situaties? Verlies je weleens je zelfbeheersing? Vloeken, anderen pijn doen, gillen, schreeuwen. Het is allemaal gedrag dat een kind afkijkt van jou en mensen om zich heen.

4. Onduidelijke instructies

Misschien wel de meest voorkomende valkuil bij opvoeden. Onduidelijke communicatie. Zeker bij mijn jongste dochter vergeet ik nog weleens dat zij pas vier is…. De manier waarop je kinderen instructies geeft, bepaalt voor een groot deel of ze naar je luisteren. Te veel instructies, te snel, onduidelijk, te weinig. Als je niet haarscherp bent in wat je verwacht kan het moeilijk zijn voor een kind om te begrijpen wat je wil. Hierdoor loop je direct het risico op (onbedoelde) ongehoorzaamheid.

5. Kwetsen, pijn doen, uitschelden

Het klinkt misschien als een open deur dat je je kind niet moet uitschelden. Maar, ook meer subtiele emotionele boodschappen kunnen van invloed zijn op ongehoorzaamheid. Leg je de oorzaak van het probleem bij het kind in plaats van bij zijn gedrag dan is de kans groot dat je kind minder bereid is om mee te werken of te luisteren.

6. Straf verkeerd gebruiken

Een belangrijke reden waarom kinderen niet luisteren is wanneer straf op een verkeerde manier wordt gebruikt. Ga je zelf schreeuwen of gillen? Dan leidt dit vaak tot een verdere escalatie. Een tik of een klap kunnen agressief gedrag bij je kind stimuleren. Grijp tijdig in bij ongewenst gedrag. Te lang wachten met straffen kan ervoor zorgen dat je je zelfbeheersing verliest. Een ander groot probleem is straf niet uitvoeren. Als er op jouw waarschuwing geen consequentie volgt leert je kind dat het een verzoek van jou kan negeren.

7. Niet consequent zijn

Kinderen luisteren slechter als ouders elkaar tegenspreken. Ook als je instructies of regels geen gevolgen hebben ontstaat er onduidelijkheid voor een kind. Wees dus altijd consequent. Het helpt echt!

8. Invloeden van buitenaf

Je kind wordt ook beïnvloed buitenshuis. Bijvoorbeeld in relaties met leeftijdgenoten en vrienden, door school en via social media. Probeer vanaf de zijlijn toezicht te houden op de informatie die je kind tot zich neemt.

Positief opvoeden

Nu je weet wat de belangrijkste oorzaken van ongehoorzaamheid zijn kun je in kaart brengen wat er bij jou thuis niet helemaal goed gaat. Schrijf een week lang op welk gedrag je het meest stoort. Wanneer deed het probleem zich voor? Wat gebeurde er vooraf? Wat was de aanleiding? Wat gebeurde er daarna? Hoe heb je het probleem aangepakt?

Kijk naar je eigen gedrag en vooral dat van je kind. Tel ook hoe vaak het voorkomt. Doe dit een week. Daarna begin je aan een nieuw opvoedplan. Bekijk waar je eigen valkuilen liggen. Wat zou je kunnen veranderen in de benadering van je kind? In de aandacht die je geeft? Beslis welke veranderingen je wil doorvoeren en eventueel welke nieuwe regels gelden in huis. Blijf ondertussen het dagboek bijhouden en bekijk of er zich verbeteringen voor doen. Dit zal je motiveren om vol te houden!

Nog één laatste, belangrijke tip: maak het goed. Opvoeden gaat met vallen en opstaan. Schiet je een keer uit je slof? Dat gebeurt ons allemaal. Zorg er dan wel voor dat je het op een rustig moment goed maakt met je kind. Leg uit dat je dat je boos was op het gedrag en niet op het kind. Ik heb dit inmiddels geregeld gedaan bij mijn dochters. Als ze nu zelf boos worden komen ze achteraf automatisch een ‘goed-maak-knuffel’ geven. En dat zijn de beste knuffels die er zijn!

Wil je met minder stress en meer zelfvertrouwen jóuw leven leiden?

Heb jij het gevoel dat er meer in het leven zit? Wil je eindelijk je dromen waarmaken? Wil jij geen prima leven, maar een fantastisch leven? Mooi! Je hebt noodzaak gecreëerd om te werken aan jouw beste jaar ooit! Via onze nieuwsbrief helpen we je daar nú mee te starten en blijf je op de hoogte van het 365 Jaarprogramma. Doe je mee? Al 130.000 mensen gingen je voor. Vanaf nu is het tijd voor jou!