Hoe kan ik mezelf zijn, ook als ik me onzeker voel?

Want ‘jezelf zijn’ is het fijnste wat er is. Als je jezelf bent, ben je ‘authentiek’. Als je jezelf bent, ben je ‘echt’. Of zelfs een stap verder: als je jezelf bent, ben je ‘menselijk’. Het idee van een ‘zelf’ dat je kunt zijn, is al oud. Het gaat uit van een soort vaste, onveranderbare identiteit, die ieder mens bezit. Het liefst is die identiteit ook ‘zuiver’ en ‘puur’, zodat je het constant blijft nastreven. Als je jezelf bent, ben je goed en vrij als een kind.

Logischerwijs: als je dus een keer niet jezelf bent, ben je onecht. Het zogenaamde zelf is als het hart van een ui: omringd door allerlei onwenselijke lagen, die je eerst hebt af te pellen om bij je werkelijke essentie te komen. Dat dit met heel veel tranen gaat, is logisch.

Het verlangen naar authentiek zijn

Maar wacht eens even. We lijken met elkaar één cruciale vraag te vergeten: kun je ook niet jezelf zijn? Als je niet jezelf bent, wie ben je dan? Wij kijken er anders naar. Elke rol die je in je leven speelt, is een deel van jou. Misschien is niet elke rol even ontspannen. Of comfortabel. Of effectief. Maar het is nog steeds jij. Je kunt namelijk niet anders dan jezelf zijn.

Als je gelooft dat je ook niet jezelf kunt zijn, heb je een constructie gemaakt waarbij het heel makkelijk is geworden om jezelf af te wijzen. Je hebt een excuus om jezelf niet leuk te vinden. Die fanatieke jij, die per se dat spelletje wilde winnen? Je was jezelf niet. Die jaloerse jij, die de telefoon van je partner checkte? Je was jezelf niet. Die hysterische jij, die het zogenaamd leuk had op dat feestje? Was jij niet.

Bestaat pure identiteit wel?

Maar wat nou als dat allemaal óók jij is? Wat nou als je eigenlijk altijd jezelf bent, maar dat je alleen sommige stukken van jezelf niet zo sympathiek vindt? Misschien bestaat die eenzijdige ‘pure’ identiteit helemaal niet en ben je een woeste verzameling flexibele toestanden en dubbele gevoelens bij elkaar?

Je bent niet alleen het hart van de ui: je bent alle lagen eromheen ook.

Dan ontstaat er een heel ander speelveld: je bent altijd jezelf. Je kunt stoppen met zoeken naar jezelf, want je bent het al. Het enige wat je hoeft te doen is al die stukjes leuk te gaan vinden.