School zonder cito toets
In Finland hoeven leerlingen onder 16 jaar geen toetsen of examens te doen. De basisgedachte van het Fins onderwijssysteem is dat ieder mens verschillende kwaliteiten heeft. Gestandaardiseerde toetsen zijn daarom niet geschikt om de ontwikkeling van kinderen te meten. In plaats van een cijfer krijgen leerlingen beschrijvende feedback. Wow. En dat is echt een andere benadering dan wij hier in Nederland gewend zijn.
Volgens de Finnen heeft het een groot voordeel als je jonge kinderen niet door middel van toetsen en cijfers beoordeelt. Er wordt namelijk niet al op jonge leeftijd bepaald welk niveau je gaat volgen in het voortgezet onderwijs. Hiermee geef je kinderen de kans om te groeien. Je beoordeelt ze niet op hun output maar op hoe ze zich ontwikkelen. En dat werkt volgens mij ook door in je volwassen leven. Als je gewend bent dat je output beoordeeld wordt, zul daar ook in je volwassen leven op focussen. In plaats van dat je kijkt naar zaken als: ben ik een goed mens? Hoe ga ik om met anderen? Terwijl dat nou juist de vaardigheden zijn die van pas komen in relaties en werk.
Werkplezier onderwijs
Welk effect heeft het niet toetsen van leerlingen op de leerkrachten? Als ik me erin verdiep kom ik erachter dat het aanzien van leerkrachten en het vertrouwen in hun vaardigheden in Finland bijzonder groot is. In zijn boek “Finnish lessons’ beschrijft Pasi Sahlberg (Finse onderwijsdeskundige) dat leerkrachten in Finland zelfstandig werken. Ze bedenken hun eigen lessen en manier waarop ze hun kennis willen overdragen aan de kinderen. Ook houden zij de voortgang van iedere leerling in de gaten. Zonder daarbij gecontroleerd te worden door de onderwijsinspectie. Dit kan alleen als je werkt met gekwalificeerde leerkrachten en met kleine klassen. En als ik zo naar de klas van mijn dochter kijk, 36 kinderen rijk, kan ik me zo voorstellen dat de juf daar best wel oren naar heeft.
Zou ik mijn kind naar een school sturen waar niet getoetst wordt?
Niet toetsen zou voor veel ouders een opluchting zijn en voor andere waarschijnlijk stress opleveren. Voor mij zou het wel werken. Ik vertrouw blind op de juf van mijn dochter. De zinnetjes die zij onder het rapport schrijft over haar ontwikkeling hebben voor mij veel meer waarde dan de uitslag van de Cito toets die zij eerder dit jaar maakte. ‘Dat luikje moet bij haar nog open gaan,’ zei ze het afgelopen jaar een paar keer over haar taalontwikkeling. ‘Maar dat komt vanzelf als ze eraan toe is. Dat ga je zien.’ En of de luikjes open gingen. De juf had gelijk. Zij ziet de groeikansen van ons kind, zeker in relatie tot anderen. Menselijke waarden die niet te toetsen zijn. Laten we het eens een jaar zonder Cito doen, is mijn voorstel.
Wat is je grootste eye-opener van dit bericht? Leuk als je het hieronder deelt!
Marie-France is gastblogger voor 365 Dagen Succesvol. Ze werkt als tekstschrijver en is moeder van twee jonge dochters. De balans vinden tussen werk en ouderschap is een thema dat haar enorm fascineert. Over haar eigen ervaringen en de hobbels die ze onderweg tegenkomt schrijft ze onder meer voor 365 Dagen Succesvol.
