Omgaan met frustratie: waarom een boksbal niet dé oplossing is (en hoe je het wel doet)?

Omgaan met frustratie: zo doe je het wél

Nee hoor, je hoeft de boksbal niet links te laten liggen als jij een enthousiaste bokser bent. Maar kijk of je kunt boksen omdat je het boksen léuk vindt, los van of je wel of niet gefrustreerd bent. Hoe je dan wél kunt omgaan met frustratie? Dit zijn 5 manieren.

1. Vraag je af wat de frustratie je vertelt

Soms zit in frustratie een boodschap aan jezelf. Als je elke dag gefrustreerd uit je werk komt, dan is dat een teken dat er iets moet veranderen qua werk. Je haalt misschien weinig zingeving uit het werk, mist uitdaging, ervaart weinig connectie met collega’s of de werkdruk wordt je te veel. Ga niet aan de frustratie voorbij, maar onderzoek het. Wat wil de frustratie je vertellen? Wat kun je ermee?

Soms zegt frustratie ook iets over jezelf. Je bent bijvoorbeeld gefrustreerd dat een vriendin op je verjaardag kan komen. Jij gaat wel altijd trouw naar haar feestjes. Waarom zegt ze jouw verjaardag dan met zo’n slappe smoes af? Kijk eens of je het kunt omdraaien. Wat zegt het over jou dat dit je raakt? Voel je je misschien afgewezen? Raakt dit aan een ervaring uit je jeugd? Ga je zelf vaak over je grenzen heen voor een ander en raakt het je daarom als anderen niet zoveel voor jou doen als jij voor hen?

Vaak gaat frustratie veel verder dan deze ene situatie. Kijk of je dát kunt aankijken. Het gaat niet altijd over de ander. Soms raakt de ander net een kwetsbaar stukje in jou.

2. Maak onderscheid tussen zinvolle en minder zinvolle frustratie

Als twee mensen één en dezelfde situatie meemaken, kan het zomaar zijn dat de ene persoon daar anders op reageert dan de ander. Filosoof en psycholoog Neil Harrington noemt dat ‘frustratietolerantie’. De ene persoon raakt sneller gefrustreerd en kan frustraties minder goed naast zich neerleggen dan een ander. Dat ligt deels aan je opvoeding en zit ‘m ook voor een deel in je aangeboren temperament.

In onze ogen is gefrustreerd zijn niet slecht. Het is een emotie die er, net als vrolijkheid of verdriet, mag zijn. Maar het is wel belangrijk dat je over de juiste dingen gefrustreerd bent.

Er zijn twee soorten frustraties:

1. Zinloze frustraties waar je weinig uit kunt halen en die de situatie ook niet oplossen. Denk aan frustraties over bumperklevers, files, trage computers en lege supermarktschappen. Je kunt de situatie niet veranderen en de frustratie verpest onnodig je dag.
2. Zinvolle frustraties die waardevol zijn om aan te kijken. Denk aan frustratie over verdrietige gebeurtenissen in je verleden, frustratie over een werkplek die niet matcht of frustratie dat het je niet lukt om te sporten.

Die laatste categorie wil je houden. Die kunnen bijvoorbeeld de aanzet vormen om dingen te veranderen (door wél te sporten of met je baas te praten), dichter bij jezelf te komen, meer zingeving te ervaren of anderen te vergeven. Ze helpen je richting een andere baan, een betere relatie, mooiere vriendschappen, etc.

Maar die eerste categorie? Daarbij zouden we zeggen: adem in, adem uit. Je kunt je wel ontzettend storen aan een bumperklever. Maar de situatie blijft hetzelfde, of jij je er nu druk over maakt of niet.

3. Zoek rustige uitlaatkleppen

Het is logisch dat je frustratie graag wilt verminderen. Boksen of alle energie uit je lijf trainen in de sportschool zijn daar twee manieren voor. Maar het zijn ook twee manieren waarbij je je frustratie voorbij rent. Ga daarom ook op zoek naar uitlaatkleppen waarbij je de pijn wél toelaat. 

Dit zijn een paar goede uitlaatkleppen die helpen bij het omgaan met frustratie:

• Schrijf over wat je dwarszit. En dan niet per se in mooi gestructureerde verhalen met goed geformuleerde zinnen. Nee, schrijf gewoon in de wilde weg van je af. Dat helpt je gedachten te ordenen.
• Maak een wandeling en voel de emoties door je lijf heen gaan. Als je rustig wandelt en om je heen kijkt, zal je merken dat de frustratie vanzelf minder wordt.
• Ga een tijdje mediteren. Dat helpt je om gedachten aan te kijken, maar er ook rust in te vinden. 
• Zing. Gewoon op je lievelingsnummer of een zelfbedacht melodietje. Het hoeft niet perfect en ritmisch te zijn. Als het je maar plezier en rust geeft.
• Doe iets creatiefs. Knutsel met de kinderen, maak een collage, stort je op een DIY-project in huis of pak iets anders op.

Als je zoiets rustigs doet, is er ruimte om de frustratie aan te kijken en op een zachte manier te laten wegebben.

4. Praat erover met anderen

Soms kan een ander ook net de relativerende blik op jouw verhaal werpen die je zelf mist. Waar jij het misschien lastig vindt om te denken “Zo erg was het niet” of “Oh ja, ik sta nog rechtovereind”, kan een ander je soms precies die woorden toespreken. Dus praat erover om de scherpe randjes ervan af te halen. Of om misschien tot oplossingen of vernieuwende perspectieven te komen waar je zelf nog niet aan had gedacht.

En wil je gewoonweg je hart luchten zonder advies te krijgen? Geef dan vóór het gesprek aan wat je precies van de ander verwacht. Zeg bijvoorbeeld “Je hoeft alleen maar te luisteren”. Daarmee voorkom je dat iemand ongevraagd met adviezen gaat strooien.

5. Gebruik je frustratie als aanzet tot actie

Wanneer je gefrustreerd bent, komt er heel veel energie vrij. Je staat misschien op het punt met dingen te gooien of ergens tegenaan te slaan. Oftewel: je lijf barst van de energie. In plaats van die energie te steken in een boksbal, kun je de energie ook gebruiken om de situatie te veranderen. In elk geval als de situatie zich laat veranderen.

Stel: jij bent zwaar gefrustreerd over een collega die continu werk bij je over de schutting gooit. Gebruik de frustratie om een plan te maken voor hoe je haar daarop aanspreekt. Ben je gefrustreerd omdat je werk jou compleet leegzuigt? Gebruik die bak aan energie om te zoeken naar andere vacatures of te brainstormen over hoe je je werk leuker maakt. 

Een situatie verandert vaak niet van de ene op de andere dag. Maar je kunt wel vandaag een eerste actie ondernemen om de verandering in gang te zetten.