Actie-gestoken reactie
Ook al heb je de neiging om meteen in de verdediging te schieten of misschien chagrijnig te worden na een venijnige opmerking, je hebt de keuze om deze gevoelens toe te laten. Actie (de kwetsende opmerking) hoeft niet meteen een als een door een bij gestoken reactie te betekenen.
Als je het commentaar van de ander als kennisgeving aanneemt en dit af te wegen aan wat je zelf vindt, behoud je de ruimte om je niet door de ander te laten beïnvloeden. Zo verklein je de kans dat de kritiek je stemming bepaalt. Dit klinkt natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Ik streef er iedere keer naar om op een rationele manier met kritiek, feedback of een losgeslagen opmerking om te gaan, maar schiet vaker dan niet in de actie-gestoken reactiemodus. Wat dat betreft ben ik net een Pavlovhondje.
Zet je kwetsbaarheid om in kracht
Maar ik probeer mijn Pavlovhondje systeemmatig te muilkorven. Want actie-reactie levert in veel gevallen niet zo veel op, behalve een pesthumeur. Een tijd geleden had ik op mijn werk een situatie waarvan ik achteraf dacht: “Ok, het gaat de goede kant op.” Een collega riep mij op het matje. De aannames die hij had over mijn handelen en intenties, klopten niet.
En ik merkte dat ik niet alleen zijn misvattingen op een rustige manier uit de wereld kon helpen, maar dat zijn boosheid mij niets deed. Sterker nog, hij bood zijn excuses aan en onbewust leefde ik me zelfs in zijn situatie in en begreep wel waarom hij zo reageerde. Een gevoel van sympathie borrelde op, terwijl hij me net een veeg uit de pan had gegeven.
Stephen Covey: “Je kiest zelf hoe je reageert”
Het idee van keuzevrijheid bij actie-reactie situaties licht managementgoeroe Stephen Covey toe in zijn bekende boek “De zeven eigenschappen van effectief leiderschap”. Om de ruimte te nemen om te bepalen of je je wel of niet te laat opjutten en ontmoedigen door de mening van anderen en externe omstandigheden zoals het weer, heb je wel een bepaalde mate van zelfinzicht en onafhankelijkheid nodig, stelt Covey. Hij vertelt hierover uitgebreid in zijn boek. Een absolute aanrader!
Maar ik ben ook benieuwd naar jouw ervaringen. Heb jij nog een goede tip om om te leren gaan met vervelende opmerkingen? Ik zie je reactie graag hieronder terug.
