Ontspannen bij stress: ga tegen je oer-reactie in (5 tips)

Stress als oer-reactie

Stress is een oer-reactie die we te danken hebben aan onze holbewoner-voorouders. Ons lichaam gaat op standje alert zodra er mogelijk gevaar dreigt. Eeuwen geleden ging het om serieus gevaar: achtervolgingen door leeuwen of hongerige mede-holbewoners. Tegenwoordig is het gevaar kleiner. Een deadline of verbouwingsperikelen zijn vast zenuwslopend, maar zoveel als vroeger hangt er niet van af. 

Toch kampt één op de zes Nederlanders met stressklachten. Deels door werk. Maar ook o.a. financiële problemen of de neiging om te pleasen kunnen stress veroorzaken. Met alle gevolgen van dien. Kortom: stress voorkomen is een belangrijke zaak.

> Ben jij gevoelig voor stress? Ontdek het met onze stress-test.

Ontspannen bij stress: stap uit de vicieuze cirkel

Als we gestrest zijn, gaan we daar vaak compleet in mee. Je gaat een tandje harder rennen om het tóch op tijd gedaan te krijgen. Of je neemt extra taken op je, zodat je zeker weet dat het goed gebeurt. 

Maar in werkelijkheid blokkeer je compleet als je continu gestrest bent. Relativeren, prioriteiten stellen en overzicht houden is knap lastig wanneer je hoofd op standje alert staat. 

Wat als je het omdraait: in plaats van harder rennen juist vertragen? Oftewel: je gaat ontspannen bij stress om je over-alerte hoofd en lichaam tot bedaren te brengen. Zo ontstaat er ruimte om te kijken naar oplossingen of om in te zien dat stress niet nodig is. 

Hoe doe je dat, ontspannen bij stress?

Het klinkt tegenstrijdig: je hebt nog een waslijst aan dingen te doen en dan moet je ook nog tijd vrijmaken voor ontspanning. Hoe? Deze 5 tips gaan je helpen met ontspannen bij stress.

1. Leer anders reageren op stressvolle gebeurtenissen

We maken allemaal stressvolle dingen mee. Is het niet de drukte op kantoor, dan is het wel een gebeurtenis in de privésfeer. Maar mogen we je één eye-opener meegeven? Jij bent zelf de veroorzaker van stress. Sorry. 

Het ligt niet aan de overactieve groepsapp van kantoor, je veeleisende partner of de verbouwing die maar niet opschiet. Stress ontstaat niet door gebeurtenissen. Het ontstaat door hoe jij daarmee omgaat. Ontspannen bij stress lukt beter als jij je niet meteen in een stress-spiraal laat meezuigen door gebeurtenissen. De truc? Relativeer. 

• Accepteer wat je niet kunt veranderen. Of je je er nu over opwindt of niet, sommige dingen gebeuren nu eenmaal. Je komt soms te laat door onaangekondigde files. En het is nu eenmaal zo dat je kind alwéér ziek van de crèche opgehaald moet worden. Daar kun je van in de stress schieten, maar dat verandert de situatie niet. 
• Probeer er het beste van te maken. Kun je een les halen uit een vervelende gebeurtenis? Of kun je er op een andere manier een positieve draai aan geven? Zet bijvoorbeeld een podcast op in de file om de wachttijd goed te gebruiken.
• Bedenk: is dit mijn energie waard? Het is doodzonde om een hele dag in te zitten over één vervelende opmerking. Zet het uit je hoofd, zodat er ruimte overblijft voor belangrijker zaken.

2. Stap uit de stress-situatie

Stress wordt extra aangewakkerd als je midden in een stressvolle context zit. Als je collega’s allemaal de benen uit hun lijf rennen voor dezelfde deadline als jij, ga je daar al snel in mee. Neemt je broer veel verantwoordelijkheid op zich in de zorg voor jullie ouders? Dan zal je in zijn bijzijn geneigd zijn ook een tandje harder te rennen.

Wat in zulke situaties helpt? Neem afstand, bijvoorbeeld door letterlijk uit de situatie weg te lopen en ergens anders te gaan zitten. Jij hebt een keuze: in de stress meegaan of niet. Dat iedereen om je heen druk, druk, druk is, betekent niet dat jij het ook moet zijn. 

3. Verminder je stress met een meditatie

Als je onder stress staat, is mediteren misschien niet het eerste waar je aan denkt. Toch is het goed om júist onder stressvolle omstandigheden een meditatie te doen. Ja, daar kun je tijd voor maken! Zo kost deze stressverminderende meditatie je maar 19 minuten. Is mediteren niet zo jouw ding? Dan helpen ademhalingsoefeningen ook om te ontspannen bij stress.

Waarom mediteren zo goed is? Het haalt je hoofd uit de stress-modus. Er ontstaat ruimte om prioriteiten te stellen, om oplossingen te zien of om dingen los te laten die helemaal niet belangrijk zijn.

4. Ontdek jouw energiegevers

Wat helpt om te ontspannen bij stress is voor iedereen weer anders. Er zijn verschillende vormen van ontspanning. De één haalt ontspanning uit een bezoekje aan de sportschool; de ander stort zich liever op een creatieve hobby. Het is belangrijk om helder te hebben wat jou ontspanning brengt. 

Helpt het jou om een korte wandeling te maken (wandelen verlaagt je stresshormoon en heeft andere voordelen volgens psycholoog Erik Scherder!)? Verlies je jezelf graag in een goed boek? Of word je rustig van een film kijken? Ontdek wat voor jou werkt en maak daar tijd voor om te leren ontspannen in stressvolle periodes. 

5. Las een braindump in om te ontspannen bij stress

Vind je het lastig om van alle piekergedachten af te komen? Een braindump biedt de oplossing. Dit houdt in dat je alles wat in je hoofd oppopt in een notitieboek opschrijft. Dat kunnen problemen zijn waar je je hoofd over breekt. Taken die je vooral niet mag vergeten. Of projecten waar je al heel lang iets mee moet. Dump ze allemaal op papier. Kijk daarna wat je in je agenda moet zetten en wat geen aandacht behoeft.

Zodra je zorgen en aandachtspunten op papier staan, wordt het makkelijker om ze los te laten. Je hoofd weet: het staat ergens, onthouden is niet nodig. Dat scheelt hersenruimte en bespaart stress. Kun je daarna ontspannen doorgaan met wat wél belangrijk is!

Tip: volg de masterclass ‘Stop de stress’

Vind je ontspannen bij stress lastig? Ben je klaar met de slapeloze nachten en het rennen en vliegen? Wij helpen je om korte metten te maken met stress. Volg de GRATIS masterclass ‘Stop de stress’ van 1,5 uur. Daarin ontdek je hoe jij voorgoed afrekent met stress.