Als je denkt, ‘yes’, juich maar niet te hard want in tegenstelling tot wat werkgevers vaak in hun vacatures uitkramen, is perfectionisme alles behalve een goede eigenschap. Er is een wetenschappelijk bewezen link tussen perfectionisme en eetstoornissen, burn-outs en depressies. Secuur zijn is overigens een ander verhaal, maar zelfs de secuurste mensen kunnen de touwtjes laten vieren, iets wat bij een perfectionist niet snel van toepassing is. Hoe kom je erachter of je nu gewoon secuur of perfectionistisch bent? Check hieronder de meest voorkomende kenmerken van een perfectionist:

  • Je spot fouten waar dan ook en maakt je hier, in vergelijking tot anderen, veel te druk over. Als je een fout ziet, dan heb je vaak de oncontroleerbare drang dit op te lossen. Slordigheid, rommel of dingen die onaf zijn, irriteren je. Je zult nooit in een onopgemaakt bed stappen.
  • Je hebt manieren van dingen doen. Hiervan afwijken geeft onrust of het gevoel dat je werk nog niet klaar is. Je kunt ook niet delegeren. Door je ontbrekende geduld voor mensen die jouw manieren niet kunnen volgen, is hun bijdrage nooit goed genoeg. Hierdoor is het extreem lastig en vermoeiend om met anderen samen te werken. (Lees: jij bent lastig om mee samen te werken.)
  • Dingen op de bonnefooi doen, is vrijwel onmogelijk. Relaxen zonder planning ‘hoort’ niet en geeft onrust in plaats van ontspanning.
  • Het is alles of niets, zwart of wit in alles wat je doet. Het grijze gebied of de Gulden Middenweg is voor doetjes en niet goed genoeg. Je beperkt je ook in het experimenteren met onbekende dingen, want je gaat liever voor wat bekend is en aan jouw standaard voldoet. Je gaat naar die kapper, bestelt bij dat afhaalrestaurant en neemt vaak dezelfde route.
  • De lat ligt al hoog, maar kan altijd hoger. Je stelt bizarre eisen aan jezelf en je werk/hobby/uiterlijk/situatie of waar jij maar invloed op hebt. En het moet op jouw manier, zo niet, dan is het niet goed genoeg.
  • Uitstelgedrag is dé manier om falen te voorkomen. Je wacht namelijk op het goede moment, maar dat moment is door je hoge eisen nooit goed genoeg. Je begint enkel aan iets als alle omstandigheden perfect zijn en je het beste werk kunt leveren. En zo gebeuren dingen soms nooit.
  • Lijstjes, lijstjes, lijstjes overal! En die lijstjes moeten er ook goed uitzien. Ben je bezig met een lijstje en maak je een spelfout, dan gaat het hele lijstje de prullenbak in. Een taak afstrepen op je lijstje is genoeg reden om een nieuw lijstje te maken. Buiten de (denkbeeldige) lijntjes geschreven? Een andere kleur pen dan de vorige regel? Een zin die niet op één regel past? NIEUW LIJSTJE!

Als je jezelf in bovenstaande trekken herkent, dan is de kans helaas groot dat je een perfectionist bent. Perfectionisme gaat overigens niet om ‘dingen’ perfectioneren, het gaat niet om het werk, een bepaald project, je uiterlijk of een relatie verbeteren. De oorsprong ligt in het verbeteren van jezelf, omdat je ervan overtuigd bent dat je niet goed genoeg bent. En deze drang heeft nooit een gezonde basis. Dus stop met het promoten van deze eigenschap alsof het een superpower is en duik dieper in het waarom. 

Voor wie ben jij niet goed genoeg? Lees in dit blog over minderwaardigheid en hoe je omgaat met je innerlijke criticus.