Neurogenese en depressie

Wat blijkt? Waar men eerst in de veronderstelling was dat volwassenen inderdaad geen nieuwe zenuwcellen aanmaken, is dit wel degelijk het geval. Dit gebeurt in de hippocampus – het deel midden in de hersenen wat vooral reguleert hoe je leert en onthoudt, hoe je je gedraagt en je voelt. Onderzoekers schatten dat de hippocampus van de mens zo’n 700 nieuwe neuronen per dag aanmaakt. Dit klinkt, in vergelijking met de miljarden neuronen die we hebben, misschien niet als heel veel, maar denk er eens zo over na: tegen de tijd dat we vijftig zijn, hebben we alle neuronen waar we mee geboren werden, vervangen voor nieuwe.

De onderzoekers zien dat er in de hersenen van mensen die kampen met een depressie, minder neurogenese (het aanmaken van nieuwe neuronen) plaatsvindt. Dit merk je aan het gedrag en de buien van mensen: ze zitten minder lekker in hun vel, zien het allemaal somber in en hebben geen zin meer om nieuwe dingen te ondernemen. Het toedienen van medicijnen tegen die depressie zorgt ervoor dat de aanmaak van nieuwe neuronen wordt bespoedigd en de symptomen van depressie worden verminderd.

Gebruik antidepressiva

Kun je neurogenese ook zonder medicijnen beïnvloeden? Gelukkig wel! Door veel te blijven leren, maar ook geregeld te sporten bespoedig je de aanmaak van nieuwe neuronen. Zelfs je dieet kan eraan bijdragen! Het eten van minder calorieën, overmatig alcoholgebruik en een dieet met veel verzadigde vetten vermindert de neurogenese. Daarentegen zorgt het meer eten van flavonoïden (in pure chocolade en blauwe bessen!), vette vis (zoals zalm) en het drinken van rode wijn voor meer aanmaak van nieuwe neuronen. Uit onderzoeken blijkt ook dat het eten van knapperig voedsel, wat meer kauwen en verteren vereist, beter is voor het aanmaken van nieuwe neuronen dan bijvoorbeeld een vloeibaar dieet.

Stress en slecht slapen

Stress en te weinig slaap hebben een negatief effect op het aanmaken van nieuwe neuronen. Ook ouder worden zorgt ervoor dat het tempo waarop de nieuwe neuronen worden aangemaakt afneemt – maar gelukkig stopt het nooit helemaal!

Dus waar de onderzoekers doorgaan met het beter leren begrijpen hoe ze de overleving, bescherming en productie van deze neuronen kunnen bespoedigen voor mensen die kampen met depressie, zijn wij – degenen die niet per se kampen met een depressie maar wel af en toe een neuron of twee extra kunnen gebruiken – zelf verantwoordelijk voor de staat van onze neuronen. Wanneer we merken dat we moeite hebben met onthouden of het opnemen van nieuwe informatie, of wanneer we ons niet zo lekker in ons vel voelen, kunnen we door anders te eten en meer te sporten in onze hersenen nieuwe neuronen aanmaken die ervoor zorgen dat het weer een beetje beter met ons gaat. Als dat geen reden is om nu echt te beginnen…