Ik heb zo vaak tegen mezelf gezegd – en van anderen gehoord – dat ik mijn eigen keuzes mag maken. Dat ik mijn vader (en in het werkleven mijn baas) geen verantwoording verschuldigd ben, en ze niet hoef te pleasen. Het maakte nauwelijks uit, want dat gevoel bleef, en stuurde me. 

Maar nu ineens weet ik het los te laten. Ik hoef niet meer te pleasen en heb de goedkeuring van anderen niet meer nodig. Ik kan meer en meer mijn eigen pad volgen en weet de vragen of twijfels van anderen te dragen. Hoe komt het dat mijn familieband zo lang en vooral zo veel invloed heeft gehad op m’n privé- en werkleven? En wat is er nu veranderd? 

Papa’s kleine meisje op zoek naar zijn goedkeuring

Ik was 6 toen mijn ouders uit elkaar gingen. Ik zag mijn vader eens in de 3 weken een weekend en dat was te weinig tijd samen om zo vertrouwd te raken dat ik ook eigenwijs durfde te zijn. Ik ging vooral m’n best doen z’n goedkeuring te verdienen, z’n trots. Dat hield in dat ik alles volgens zijn regels probeerde te doen, de perfecte dochter te zijn. Ik ging doen waarvan ik dacht dat hij wilde dat ik dat zou doen. 

Denken voor de ander (of: zijn wie je dénkt dat de ander wil dat je bent)

Hij was van de lijstjes met plussen en minnen, dus schakelde ik m’n gevoelens uit en maakte ik lijstjes als ik keuzes wilde maken. Hij was analytisch, dus ik vond het belangrijk om zo goed en zo kwaad als mogelijk argumenten op een rij te zetten, en legde intuïtie en emoties het zwijgen op. Zo heeft hij het natuurlijk nooit gewild of bedoeld besef ik nu. Maar het werd een rode draad door de rest van m’n leven. In de hoop zijn goedkeuring te verdienen.

Vastzitten in onbewuste patronen

Naarmate ik ouder werd probeerde ik steeds meer los te komen van mijn behoefte aan zijn waardering, maar het lukte niet echt. Als ik maar een flintertje van zijn twijfels of afkeuring dácht op te merken, raakte ik in de stress en ging ik als een idioot argumenten verzamelen om mijn keuzes te onderbouwen, en zo zijn akkoord te krijgen. Maar zijn kritische vragen bleven komen, en ik bleef zijn twijfel proeven. Nu denk ik: hij reageerde juist zo, omdat hij voelde dat ik niet míjn keuzes maakte, maar keuzes uit angst of omdat ik wilde pleasen. We zaten klem in een onhandige patroon, zonder het door te hebben. Ik maakte daardoor keuzes die niet overtuigd de mijne waren (of klapte dicht en hield het maar bij het oude) en voelde me onzeker. En hij? Hij bleef bezorgd kritische vragen stellen.

Staan voor je eigen keuzes

Fast-forward: mijn vader belde me even geleden om verjaardagsplannen door te spreken, en om te vragen hoe het met me gaat. Ik was net terug van een indrukwekkende week vol mediteren, in stilte eten en wandelen in de Zwitserse bergen met een grote groep mensen. Tijdens een eerdere meditatieweek merkte ik dat ik door stil te zijn, loskwam van de mening van anderen, en van angst voor de toekomst. Ik begon ineens helder te weten wie ík ben, waar míjn kracht ligt. Wat ik écht voel en wil diep vanbinnen. En ook tijdens deze tweede meditatieweek werkte dat weer. Ineens wist ik feilloos dat de baan die me aangeboden was – en waar ik al in de onderhandelingsfase zat – niet moest doen. Wat een uitkomst!

Loskomen van oude communicatiepatronen

Maar goed, besluiten dat je een baan niet wilt is stap 1. Het vertellen aan m’n vader was echt nog stap 2. Welke argumenten zal ik aandragen om de kans op zijn goedkeuring zo groot mogelijk te maken? Ik besluit om het hem gewoon te vertellen. Tot m’n verrassing ben ik rustig, maak ik me niet druk om zijn reactie. Hij luistert en vertelt ineens dat hij al een paar keer dezelfde gedachte had. Ook hij had zich bedacht dat deze baan om de verkeerde redenen aantrekkelijk was. Maar – nog belangrijker – hij had zich net als ik ook bedacht dat dit niet de baan is waarvoor ik zou kiezen vanuit mijn passie en talent. Wat een effect hadden mijn eigen inzicht en houding! Op mezelf en daardoor ook op mijn vader. 

Een paar dagen later gaan we samen uit eten. En voor het eerst voel ik me niet meer het kleine meisje dat goedkeuring wil. Ik voel verbondenheid door onze warme band, maar ook los van elkaar, met een eigen pad en eigen keuzes. Ik hoor z’n mening graag, maar volg zelfverzekerd mijn eigen pad.

Op welke manier is de band met jouw vader of moeder bepalend geweest voor jou?