Albert Einsteins filosofie 

Dat komt omdat we in een kringetje ronddraaien. Het kringetje van onze eigen gedachten. Jouw manier van kijken naar de dingen ligt vast. ‘Denken kan alleen maar denken over wat het al weet’, schrijft trainer/inspirator Jan Bommerez. Ook Albert Einstein deed hier beroemde uitspraken over: ‘Problemen kunnen niet worden opgelost op hetzelfde denkniveau als waarop ze veroorzaakt zijn’ en ‘Geen van mijn ontdekkingen is het gevolg van een proces van rationeel denken.’

Hoe dan? Hoe dan ‘dingen’ te weten komen? 

Wij denkverslaafden moeten vaker stil zijn. Juist níet denken is de oplossing volgens wijzen, zoals ook Eckhart Tolle. Stil zijn zodat iets nieuws zich kan aandienen, zodat een bewustzijnssprong gemaakt kan worden. Ruimte maken voor zuivere intuïtie. Niet dat dat gemakkelijk is, je hoofd stil krijgen, maar de natuur in of een rustige ruimte opzoeken helpt.

Je kunt schrikken van je eigen woorden, meestal niet van je eigen gedachten

Of ga praten met iemand. Spreek hardop je zorgen uit. Als Albert Einstein piekerde, ging hij in stilte wandelen of mediteren, óf hij ging met een vriend praten. Waarom praten zo belangrijk is bij het oplossen van een probleem of vraag?

“Het verbaliseren van je probleem is stap 1; het onder woorden kunnen brengen van je gepieker ís al een deel van de oplossing”, legt Damiaan Denys uit. Hij is neurowetenschapper, filosoof en hoogleraar psychiatrie aan de Universiteit van Amsterdam en afdelingshoofd psychiatrie van het Academisch Medisch Centrum (AMC). In 2015 was hij te gast in Zomergasten. “Je abstraheert op die manier in woorden. Je komt bijvoorbeeld tot het besef dat de onrust die je voelt jaloezie is. Stap 2: door het naar buiten brengen neem je afstand. Zo ontstaat een verschil tussen zijn en hebben. Ik ben niet jaloers of angstig, ik heb gevoelens van jaloezie of angst. Zo maak je de emotie tot object en haal je het uit jezelf.”

Door het uit jezelf te halen vereenzelvig je je niet meer ermee. Je kunt er van een afstandje naar kijken, wat altijd meer lucht geeft. “Daarbij: als je iets hardop uitspreekt, is dat meestal in bijzijn van anderen die reageren en reflecteren op jou. Dat is een dynamiek die zich in je eigen hoofd niet afspeelt. Daar vindt geen evaluatie plaats. Je kunt schrikken van je eigen woorden, meestal niet van je eigen gedachten.” Ben je geen prater? Tip van Damiaan: schrijf je zorgen eerst op voordat je ze uitspreekt. Schrijven helpt trouwens sowieso en is minder confronterend.  

Laat gedachten niet ronddolen

Stop dus in ieder geval met eindeloos analyseren en opnieuw overdenken. Want denken kan alleen maar denken over wat het al weet – onthoud dat vooral. Maak je hoofd stil zodat er ruimte komt voor nieuwe ingevingen of ga praten. Laat het in ieder geval niet in jou ronddolen, hoe constructief je ook denkt te denken. En dan zul je zien dat het in veel gevallen niet zo erg of ingewikkeld is.

Heb jij ook last van piekeren? Zou jij misschien stiller kunnen zijn of meer meer kunnen praten?