Wraak smaakt niet zoet, maar bitter

Ineens zag ik voor me hoe ik na mijn wraakactie in de tram naar huis zou zitten. Geen snars wijzer en tien keer zo verdrietig als ervoor. Ik had alleen maar verder bijgedragen aan de verwoesting die er al tussen ons plaats had gevonden; al het moois dat er ooit tussen ons was nog verder in de vergeetput geduwd.
Mijn ex vergeven was wel het láátste waar ik aan dacht, maar vasthouden aan de haat voelde ook verstikkend. Ik zat vol misverstanden over vergeving, en ik kan zeggen dat ik inmiddels het één en ander geleerd heb. Ik heb wat van die oude misverstanden op een rijtje gezet:

Vijf hardnekkige misverstanden over vergeving

  1. Vergeving heeft te maken met een ander. Vergeven is een cadeau aan jezelf. Je doet het niet om een ander te verlossen van een schuldgevoel, maar om jezelf vrij te maken van negatieve gedachten en gevoelens. Ook wordt vaak gedacht dat vergeving te maken heeft met de boodschap die je aan een ander geeft: “als ik mijn man vergeef voor de mishandelingen, zeg ik daarmee dat het prima was; alsof ik meer klappen wil. Dat is niet zo, en daarom vergeef ik niet”. Vergeven is niet hetzelfde als het goedmaken. Vergeven is een besluit om je eigen leven en mogelijkheden los te koppelen van wat iemand anders gedaan heeft. Daarom is vergeven iets wat je zelfs kunt doen zonder de ander hierover in te lichten.
  2. Ik kan niet vergeven, want ik vind het nog steeds vreselijk wat mij is aangedaan. Vergeven is niet hetzelfde als het niet meer erg vinden. Het is natuurlijk makkelijker om iemand te vergeven als je niet zo veel pijn meer hebt. Maar je kunt het ook omdraaien: de pijn wordt juist minder wanneer je iemand vergeeft. Je kunt het gebeurde daarmee nog steeds afschuwelijk vinden, en de daden verwerpelijk, maar je houdt op met jezelf te verbinden met iemand die je iets verwijt. Vasthouden aan haat is alsof je vergif inneemt en verwacht dat de ander eraan sterft. Iemand die jou kwaad gedaan heeft, lijdt niet meer doordat jij je blijft wentelen in haat en verwijten. Het is zonde om je eigen geluk op te offeren om een ander te straffen.
  3. Ik ben het slachtoffer, dus ík ben niet degene die moeite moet doen. Vergeven is een vorm van revalidatie. Laten we het vergelijken met fysiek letsel: Als Piet jou omver loopt waardoor jij je been breekt, moet je alsnog zelf revalideren om weer te kunnen lopen. Dat vinden we allemaal heel normaal. Waarom zou het dan anders zijn bij mentale pijn? Jij bent altijd de enige die jezelf écht kan helen.
  4. Vergeven is zinloos, want maakt het verleden toch niet ongedaan. Oprah Winfrey zei ooit: vergeven is het opgeven van de hoop dat het verleden anders kon zijn geweest. Natuurlijk zou je willen dat dat ene vreselijke je nooit overkomen is. Maar dat kan nou eenmaal niet. Vasthouden aan een gewijzigd verleden maakt ongelukkig, want je leeft in het verleden en verzet je tegen het heden. Daar word je bitter en vervelend van. Vergeven is het omarmen van het heden, waardoor je vooruit kunt kijken. Dat is de enige optie, want die kant ga je op!
  5. Degene die mij iets heeft aangedaan verdient geen vergeving. Doorgaans zijn mensen niet van nature slecht. Ook hen is van alles overkomen, waardoor ze niet de beste versie van zichzelf zijn geworden. Dit is iets om mededogen mee te hebben. Een man die zijn vrouw slaat, is vaak zelf mishandeld, een misdadiger heeft een rotjeugd gehad en iemand die dronken achter het stuur kruipt doet dat niet voor z’n lol, maar omdat-ie een probleem heeft. En als je nu denkt: ‘Jantje heeft het toch écht aan zichzelf te danken’, ga eens na hoe dit zit. Door mededogen te ervaren laat je de schitterende eigenschappen mildheid, compassie en empathie toe in jezelf. Dergelijke gevoelens dragen altijd bij aan heling. Vergeven doe je niet omdat de ander zo goed bezig is, maar omdat jij dat bent, of wilt zijn.

Vergeving is liefde voor jezelf

Ik ben nu zo blij dat ik destijds het huis van mijn ex niet aan gruzelementen geslagen heb. Sterker nog, ik heb hem totaal vergeven. Ik vind het nog steeds niet oké dat hij de scheve schaats reed en had mezelf het leed graag willen besparen, maar het is goed zo. Ik begrijp nu dat hij destijds in een moeilijke periode zat, en dat hij én ik niet wisten wat we daaraan moesten doen. Wanneer ik aan hem denk, voel ik alleen maar oprechte liefde en herinner ik me onze mooie momenten. Ook andere exen die ik lang van alles verweet, heb ik sinds kort vergeven. Ik noem geen van allen meer ‘die eikel’ of ‘die schuinsmarcheerder’. Als ik hen nu op straat zou tegenkomen, zou ik ze met enthousiasme omhelzen en ze het beste wensen. Terwijl ik dit schrijf ontstaat een grijns van oor tot oor. En dat voelt oneindig veel beter dan de vernietigingsdrang van tien jaar geleden!


Welke van bovenstaande punten zouden jou kunnen helpen om iemand te vergeven, of heb je dat al lang gedaan? We zijn benieuwd naar jouw verhaal en lezen het graag in de comments!