Alles alleen doen? Dit is waarom je geen super(wo)man meer wilt zijn

Dingen alleen doen voelt voor jou gewoon. Zit je ergens mee? Dan probeer je het bij voorkeur zelf op te lossen zonder hulp van anderen te vragen. Worstel je met bepaalde gevoelens? Dan wil je anderen daar niet mee “lastigvallen”. Je speelt bijvoorbeeld mooi weer, omdat je maar al te graag de dingen zelf kunt. Misschien omdat je hebt meegekregen dat dat zo hoort, misschien omdat je niet beter weet… 

Maar wanneer is dat een gezonde vorm van zelfredzaamheid? En wanneer gaat het jezelf eerder in de weg zitten? 

Waarom alles alleen doen niet altijd een succes is?

Soms kan het heel natuurlijk voelen om alles alleen te doen. Je bent bijvoorbeeld perfectionistisch en hebt hoge verwachtingen van jezelf. Of misschien vind je dat je het allemaal alleen moet kunnen. Het voelt zwak om om hulp te vragen. “Andere mensen doen toch ook veel alleen?!”, denk je. Wellicht heb je dat zelfs van huis uit meegekregen. 

Dus doe je het maar alleen. Dat is makkelijker. Het bespaart je onzekerheid en de angst voor afwijzing of teleurstellingen achteraf. En natuurlijk, als je graag dingen alleen doet, is daar niet altijd iets mis mee. Maar het kan ook te veel worden als je daardoor te veel van jezelf vraagt of de connectie met anderen gaat missen.

Toch is alles alleen doen niet aan te raden. Aan de ene kant vraagt het veel energie. In je eentje allerlei praktische bellen hooghouden en dan ook nog eens vinden dat je zelf met lastige dingen moet dealen of het niet lastig mag vinden, is vaak genoeg hét recept voor een burn-out. Maar los daarvan drijft alles alleen doen je af van jezelf én van de ander. 

Dit zijn de belangrijkste redenen om vooral niet meer alles zelf te willen doen:

• We hebben allemaal puntje bij paaltje behoefte aan liefde. Die liefde komt vooral als je ook de verbinding aangaat, over dingen deelt en soms om hulp durft te vragen. Dat hoeft niet in de vorm van een geliefde te zijn. Het kan ook vriendschap zijn, leuk contact met collega’s of gewoonweg fijne spontane praatjes op straat. 
• Andere mensen helpen je om gedachten te relativeren of er met een andere blik naar te kijken. Dat is soms heel welkom!
• Het voelt eenzaam wanneer je ergens alleen in staat, zeker als je met lastige emoties of gedachten worstelt. Een ander kan je een arm om je schouder geven of kan de helpende woorden “Het komt wel goed” influisteren.
• Alles alleen doen kan een manier zijn om emoties weg te stoppen. Je vindt het bijvoorbeeld lastig om te voelen wat er speelt, waardoor alsmaar bezig zijn en niet stilstaan veiliger voelt. Maar je emoties willen hoe dan ook doorleefd worden.
• Door emoties op te kroppen en alles zelf te willen oplossen, sta je niet meer in contact met jezelf. Je verliest wie je bent en wat jij wilt. Vandaaruit is het lastig om oprechte connecties met anderen aan te gaan.

Waarom is het dan zo lastig om om hulp te vragen?

Je weet misschien ook wel dat alles zelf willen doen niet het beste idee is. Wat we vaak merken is dat juist de mensen die, in een moeilijke fase, het meeste baat hebben bij sociaal contact zich afzonderen. Ze hebben bijvoorbeeld al veel stress en zijn bang dat contact met anderen dat erger maakt. Dus kruipen ze onbewust verder in hun cocon. Het is een manier om jezelf in bescherming te nemen: tegen afwijzing, tegen dingen die nog meer energie kosten, tegen moeilijkheden. 

Het kan lastig zijn om dat “Oh, ik red me zelf wel”-patroon om te ruilen voor “Goh, ik zoek mensen op”-gedachten. Dit zit je daarbij misschien in de weg:

• Je vult in dat de ander niet op jouw problemen zit te wachten.
• Je hebt het idee dat relaties altijd een balans van geven en nemen moeten zijn. Als jij iets krijgt (steun, liefde of hulp), moet je er minstens zoveel voor je terugdoen. Daar heb je nu de energie niet voor.
• Je vindt jezelf die liefde of aandacht niet waard.
• Je wilt als een perfect supermens overkomen. Je ego wil naar de buitenwereld uitstralen dat jij het moeiteloos alleen kunt, ook al ben je er inmiddels achter dat dat niet zo is.
• Het voelt als de makkelijkste weg om te blijven doen wat je altijd deed (dingen zelf doen). Dan stuit je op minder mogelijke weerstand (vanuit jezelf én anderen).
• Het maakt je misschien ook trots dat het lijkt alsof je alles zelf doet. Kijk jou eens onafhankelijk zijn. Dat beeld wil je niet stukje voor stukje laten afbrokkelen.
• Je hebt eerder om hulp gevraagd en kreeg toen niet de gehoopte reactie. Je bent bang dat dit nogmaals gebeurt en waagt je er daarom niet aan.
• Je wilt de controle houden. Als je alles alleen doet, weet je zeker dat het op jouw manier gebeurt. Je vindt het spannend om er anderen bij te betrekken, omdat zij hun eigen mening, denkwijze of manier van werken hebben.

Vaak komt de neiging om alles alleen te doen voort uit eerdere ervaringen. Je brein is pijnvermijdend en slaat oude ervaringen op om te bepalen wat mogelijk pijn veroorzaakt. Ben je bijvoorbeeld als kind ooit uitgelachen toen je je kwetsbaar opstelde? Dan kun je als compensatiestrategie jezelf afsluiten als er dingen spelen. 

Gelukkig is er altijd een weg uit die patronen. Het medicijn? Liefde. Liefde toelaten, liefde weer laten stromen en er überhaupt voor openstaan.

Het verhaal van Angélique

Het verhaal van Angélique laat goed zien wat het je brengt om niet meer alles alleen te willen doen. Angélique vond aan zichzelf denken eerder maar egoïstisch. Hulp vragen? Daar deed ze niet aan. Ze kon het allemaal zelf wel, zo dacht ze.

In het artikel vertelt Angélique:

“Ik wilde graag aardig gevonden worden. Aan mezelf denken vond ik egoïstisch. Maar daardoor speelde ik steeds poppenkast. Ik deed alsof alles perfect ging en ik het prima alleen kon. Ondertussen was ik hartstikke onzeker en bang om fouten te maken. Ik was vermoeid en had continu stress en spanning.”

Het continu mooi weer spelen kostte  Angélique steeds meer pijn en moeite. Zowel fysiek als mentaal zat ze erdoorheen. Het moest anders. Bij Miracle Roadmap leerde ze om zichzelf vaker op de eerste plek te zetten en juist vanuit dat idee de connectie met anderen aan te gaan, bijvoorbeeld door wél eerlijk te delen hoe ze zich voelde.

Ze vertelt daarover: 

“Ik ben mezelf en ben bij mezelf thuisgekomen. Mensen om me heen merken ook dat ik zachter ben geworden. Doordat ik milder voor mezelf ben, straal ik meer zachtheid uit naar anderen.”

En dat alles dus juist door het superwoman-imago van haar af te schudden en dingen NIET meer alleen te willen doen. Ze is bijvoorbeeld meer goede gesprekken met mensen gaan voeren, spreekt vaker mensen aan op straat en werkt met een persoonlijke fitnesscoach om zich ook fysiek beter te voelen. Alles om uit haar cocon te kruipen en zich daardoor weer fijner te voelen.

Shit FM vs. Love FM

Wij vergelijken afstappen van het super(wo)man-gevoel van iemand die het in zijn uppie fixt, met wisselen van radiozender. Je gaat van Shit FM naar Love FM. 

Shit FM is het stemmetje in je hoofd dat maar blijft tetteren dat je zwak bent als je het niet alleen kunt. Het is als een radiozender die hetzelfde liedje opnieuw en opnieuw afspeelt. De gedachte gaat maar niet uit je hoofd. Hoe meer je in de teksten van Shit FM meegaat, hoe meer je van jezelf afdrijft én hoe meer je (daardoor) van de ander verwijderd raakt.

Het zou veel fijner zijn als je kunt overschakelen op een andere radiozender. Love FM noemen wij die vrolijkere zender. Bij die zender ervaar je liefde en verbinding. Je merkt dat je niet alles alleen hoeft te doen en dat het leven leuker is als er mensen met en voor je zijn. Dat bereik je door niet meer klakkeloos in die “Ik ben zwak”-gedachte mee te gaan. Kijk oordeelloos naar die gedachte: hij is er, maar je hoeft er niets mee.

Als je het volume van Shit FM hoog hebt staan, dan leef je voornamelijk vanuit angst. Wanneer je overschakelt naar Love FM, maakt angst plaats voor liefde.

5 tips om niet meer alles alleen te doen

Wil je afkomen van het idee van alles alleen doen? Dan zijn dit 5 tips om je ego en “Ik moet een super(wo)man zijn”-neigingen aan de kant te schuiven:

1. Bepaal waar je angst in zit. Waarom vind jij het spannend of lastig om hulp te vragen? Wil je de controle houden? Vind je het eng om je trots te laten varen? Is er iets anders? Achterhaal waar de moeilijkheid voor jou zit. Dat maakt het makkelijker om daaraan te werken.
2. Weet dat je niet álles hoeft te vertellen. Voelt het te spannend om in één keer alles op tafel te gooien? Begin klein. Vertel alleen over kleine dingen die je kwijt wilt en durft. Stelt de ander vragen waar je je niet prettig bij voelt? Geef eerlijk aan dat je het daar niet over hebt. 
3. Begin met één persoon. Als je gewend bent alles alleen te doen, is het al spannend om überhaupt om hulp te vragen. Begin dan ook met één persoon in vertrouwen te nemen bij wie je je fijn voelt. Daarmee is een eerste stap gezet. Bovendien kan de verbinding met die ene persoon je helpen om het vertrouwen in andere mensen terug te krijgen en je daardoor meer open te stellen.
4. Laat de liefde toe. Besef dat alles liefde is óf een schreeuw om liefde. Dus juist het gevoel van “Ik kan het niet meer alleen” is een poging om die liefde weer te vinden. Sta het toe. Er is altijd liefde, als je er maar voor open staat.
5. Besef dat alles alleen doen je geen super(wo)man maakt. Je bent geen beter, sterker of mooier mens wanneer je alles maar alleen doet (of probeert te doen). Je sluit je erdoor af, wordt er moe en gespannen van en raakt verwijderd van je gevoel en van de connectie met anderen. Je ego maakt je misschien wijs dat je het geweldig doet wanneer je alles alleen opknapt. Maar je wordt juist een mooier mens én krijgt een mooier leven door anderen toe te laten.