Last van eenzaam voelen in een relatie? Dé 6 oorzaken

Eenzaamheid in een relatie is niet ongewoon

In een relatie ben je per definitie samen. Het kan daarom gek klinken dat je je alsnog eenzaam voelt binnen je relatie. Is er iets mis tussen jullie? Is dit een teken om uit elkaar te gaan? Nou, soms wel, maar niet altijd. Soms kennen jullie elkaars behoeften niet of spreek je elkaars liefdestaal niet. De liefde is er dan wel, maar is niet voelbaar voor de ander. Dan is de eenzaamheid relatief eenvoudig te verminderen.

Klinisch psycholoog Jennifer Taitz schreef het boek How to be Single and Happy. Daarin beschrijft ze ook dat relaties en emotionele verbondenheid niet altijd samengaan. Je kunt je eenzaam voelen met veel mensen om je heen. En dus ook in een relatie. Of misschien was die verbondenheid er ooit wel, maar mis je die nu de periode van prille roze-brillen-verliefdheid voorbij is en jullie meer je eigen drukke leven leiden.

Er kunnen meerdere redenen zijn waarom je eenzaamheid voelt in een relatie, zelfs al is jullie relatie gezond. Dit zijn 6 mogelijke oorzaken.

1. Je gelooft dat je partner “alles” voor je moet zijn

Misschien heb je onbewust de overtuiging dat je partner “alles” moet zijn en al je behoeften moet vervullen. Je hoopt bijvoorbeeld in je partner een luisterend oor, een woest aantrekkelijk persoon, een helpende coach, een krachtige bonk om op te leunen én een sociale gangmaker te vinden. Maar geen enkel persoon kan in zijn eentje álles bieden. Je zult, naast je partner, altijd ook verbondenheid met anderen nodig hebben. Denk aan waardevolle vriendschappen, dierbare collega’s of fijne kennissen. 

Het kan bijvoorbeeld zijn dat je partner wel heel goed kan relativeren als jij piekert en dat je aan hem of haar een fantastische minnaar hebt. Maar als je echt diepgaande gesprekken wilt voeren over bijvoorbeeld diepe onzekerheden of emoties, dan klapt je partner dicht. Daarover kun je beter in gesprek gaan met anderen, zoals je broer of vriendinnen.

Juist omdat niemand álles kan en heeft, is het belangrijk om een fijn netwerk van mensen op te bouwen. Daarbij heeft iedereen iets anders te bieden. Als niet alles van je partner hoeft te komen, zal je minder snel eenzaamheid voelen.

2. Je geeft jouw behoeften niet duidelijk aan

Soms praat je ongemerkt langs elkaar heen. Jij wilt bijvoorbeeld graag je hart luchten over een lastige situatie op het werk en hoopt op een arm om je heen. Maar je partner begint direct met praktische oplossingen te strooien. Jij voelt je op dat moment niet gezien in wat je nodig hebt.

Besef dat je partner niet feilloos kan aanvoelen wat jij in deze specifieke situatie nodig hebt. Probeer duidelijk te zijn wat je behoefte op dit moment is. Wil je er graag over praten zonder over oplossingen na te denken? Geef het aan. Wil je juist een situatie analyseren om zo tot een plan B te komen? Laat het ook weten. Zeg bijvoorbeeld voordat je je verhaal doet: “Ik wil mijn hart luchten. Je hoeft alleen maar te luisteren”. Dan is de kans groter dat die behoefte wordt vervuld.

3. Jullie spreken verschillende liefdestalen

Iedereen geeft en ontvangt liefde op een eigen manier. Vraag je je af waarom je partner nooit eens “Ik hou van jou” zegt, terwijl jij wel naar die woorden snakt? Of vind je het lastig dat je partner vaak vraagt om tijd samen door te brengen, terwijl jij ook soms graag even alleen bent? Het kan goed zijn dat jullie verschillende liefdestalen spreken.

Wanneer je jouw liefdestaal (van geven en ontvangen) en die van de ander kent, kan dat enorm helpen voor jullie allebei om meer liefde te ervaren. Dr. Gary Chapman (een Amerikaanse antropoloog) is de bedenker van de 5 liefdestalen. Hij maakt onderscheidt tussen 5 liefdestalen (waar wij nog een zesde aan toevoegen):

1. Positieve woorden: complimenten uitdelen, “Ik hou van je” zeggen of andere bevestigende woorden uitspreken.
2. Lichamelijke aanraking: een kus geven, elkaar knuffelen, een arm om de ander heen slaan, vrijen en sowieso elkaars fysieke aanwezigheid.
3. Tijd en aandacht voor elkaar: quality time waarbij je onverdeelde aandacht aan elkaar besteedt, leuke dingen doet samen, goed naar elkaar luistert en diepe gesprekken voert.
4. Cadeaus: persoonlijke cadeaus aan elkaar geven, zoals een bos bloemen, een sieraad of een kleine verrassing.
5. Acts of service: dingen voor elkaar doen die de ander ontlasten, zoals boodschappen halen, de vaatwasser uitruimen of een keer koken als de ander daar te moe voor is.
6. Liefde tonen voor de geliefden van je geliefden: je schoonmoeder helpen met klussen, een hechte band opbouwen met de zus van je geliefde, liefdevol praten over de familie of vrienden van je partner, etc.

Stel: jouw partner heeft ‘acts of service’ als liefdestaal en jouw liefdestaal is ‘tijd en aandacht voor elkaar’. Dan kunnen jullie allebei heel veel liefde proberen te geven op jullie eigen manier, maar niet het gevoel hebben dat je die terugkrijgt. Je partner doet de hele tijd allerlei taken in huis voor je, maar jij snakt vooral naar een avond samen op de bank. 

Ga eens met je partner zitten om jullie liefdestalen in kaart te brengen. Hoe geef jij liefde? Hoe ontvang jij liefde het liefst? En hoe zit dat bij je partner? Kunnen jullie kleine aanpassingen doen om vaker de liefdestaal van de ander te spreken?

4. Je denkt negatief over jezelf

Als je weinig liefde voelt voor jezelf, ligt er soms een extra druk op je partner. Je hebt bijvoorbeeld last van de belemmerende overtuiging dat je niet goed genoeg bent. Zodra je partner dan ergens kritiek op heeft, voel jij je aangevallen. Het bevestigt het niet-goed-genoeg-gevoel dat je al over jezelf hebt. 

Wanneer je weinig zelfliefde ervaart, loop je daarnaast het risico dat je minder open staat voor de liefde. Je vindt het bijvoorbeeld lastig om te geloven dat je liefde verdient en laat het daarom niet toe. Of je partner zegt wel “Ik hou van jou”, maar het lukt niet om dat echt tot je te laten doordringen.

Klinkt dat herkenbaar? Dan is het goed om óók aan de relatie met jezelf te werken. Probeer milder naar jezelf te kijken en negatieve overtuigingen die je over jezelf hebt los te laten. Als jouw liefde voor jezelf groeit, komt er ook meer ruimte om liefde van anderen te ontvangen en liefde aan anderen te geven.

5. Je praat jezelf eenzaam

Denk jij weleens dingen als “Niemand begrijpt mij!” of “Mijn partner luistert nooit eens”? Natuurlijk kun je het zo voelen, maar het is goed om te beseffen dat die gedachten jouw interpretatie van de werkelijkheid zijn. Vaak zijn ze gebaseerd op ervaringen in het verleden of op situaties die op zichzelf staan. Als je dit soort overtuigingen ook op je partner of relatie plakt, geeft dat een eenzaam gevoel. Misschien meer dan nodig is. 

Probeer een gedachte als “Niemand begrijpt mij!” te veranderen in “Ik kan zelf aangeven wat ik nodig heb”. Natuurlijk kunnen er dan alsnog teleurstellingen zijn of dingen in een relatie gebeuren waarover je absoluut in gesprek moet gaan. Maar probeer je bewust te zijn van uitspraken die jouw eenzame gevoel in stand houden en zeg in plaats daarvan wat je nodig hebt. Juist dán kan je partner je soms positief verrassen.

6. Er is iets ingrijpends gebeurd

Eenzaam voelen in je relatie kan ook komen door een ingrijpende gebeurtenis of verandering in jouw of jullie leven of dat van je partner. Dit zie je bijvoorbeeld als een dierbare overlijdt, met name als het iemand is die dichter bij één van jullie tweeën staat. Dezelfde gebeurtenis zal dan met de ene persoon veel meer doen dan met de ander. Sowieso rouwt iedereen op een andere manier. Ook dat kan een eenzaam gevoel geven. Je voelt je dan alleen met het intense verdriet of hebt (als partner van een rouwende geliefde) het gevoel dat je er machteloos bij staat.

Hetzelfde kan gebeuren na ingrijpende veranderingen als kinderen krijgen, een verhuizing of een nieuwe baan. Zo’n situatie kan van alles op z’n kop zetten, waardoor je opnieuw een weg moet vinden. Zelf én samen. Ook dat kan eenzaam voelen, zeker als jullie er beiden anders mee omgaan. In dat geval geldt vooral: blijf praten. Wanneer je je gevoelens deelt en daar niet alleen mee hoeft te dealen, maakt dat al minder eenzaam.

Hoe kun je je minder eenzaam voelen in een relatie?

De eerste stap is dat je ontdekt waarom je je eenzaam voelt in jullie relatie. Welk van de oorzaken hierboven herken je bij jezelf? Heb je dat eenmaal ontrafeld, dan zijn dit een paar mogelijke manieren om je minder alleen te voelen in een relatie:

• Praat met elkaar over de liefdestalen en probeer te ontdekken in welke liefdestaal elk van jullie liefde geeft en ontvangt.
• Kijk of je meer in de liefdestaal van je partner liefde kunt geven, bijvoorbeeld door soms iets liefs te zeggen als je dat vanuit jezelf niet vaak doet. Of door vaker tijd met elkaar door te brengen als dat voor je partner heel belangrijk is.
• Praat met je partner over je eenzaamheid. Wees daarbij ook nieuwsgierig en stel open vragen. Dus probeer niet te wijzen naar je partner (“Waarom doe jij nu nooit…?”), maar vraag zonder oordeel hoe je partner dit ziet.
• Breng ook tijd door met anderen dan je partner. Plan bijvoorbeeld ook tijd in met vrienden of kennissen of investeer tijd om nieuwe mensen te leren kennen. Dan hoef je de verbondenheid niet alleen uit je relatie te halen, maar kunnen ook andere contacten je verbinding brengen.
• Probeer niet te veel te oordelen over je partner. Vermijd generaliserende uitspraken als “Je luistert nooit naar mij” of “Waarom snapt niemand me?”. Probeer bij deze situatie te blijven. Je partner luisterde net niet naar je. Je partner begreep je net niet.
• Spreek je behoeften uit. Niemand kan gedachten lezen. Probeer zelf aan te geven wat jij nodig hebt. Wil je bijvoorbeeld enkel je hart luchten of vind je het juist fijn als je partner een oplossing aandraagt? Geef het aan. 

Leer om van jezelf te houden. Dat is waar alle liefde mee begint.

Werken aan een leven met meer liefde en verbinding?

Voel jij je regelmatig eenzaam? Vind je het soms lastig om te geloven dat je goed genoeg bent om liefde te ontvangen? Of heb je moeite om in contact met anderen dicht bij jezelf te blijven? Je bent niet de enige. Liefde is niet voor niets een van de thema’s in ons programma Miracle Roadmap. Zodra je leert om je op een dieper niveau te verbinden met anderen (in relaties, in vriendschappen, met familie, met collega’s…), ontstaan er mooie dingen.

Voel je je regelmatig eenzaam, ook met veel mensen om je heen?