Ilse: “Ik plaatste mezelf steeds in de schaduw, maar nu durf ik eindelijk te stralen.”

De derde burn-out

Ilse herkende de signalen toen het lampje voor de derde keer uitging. Jarenlange opeenstapelingen van stress-situaties waren haar te veel geworden. “Ik zat steeds in de overlevingsmodus, had last van migraine, was veel ziek en was compleet uitgeput.” Toen een interim-directeur Ilses ziekteverzuim zag, vroeg zij Ilse “Is het onderwijs wel echt wat voor jou? Moet je dit wel willen?”. Ilse kon nauwelijks nadenken door de oververmoeidheid en dacht dat de directeur gelijk had. Voordat ze er erg in had, zat ze in een tweede-spoor-traject om te zoeken naar een andere baan.

De periode die volgde, was zwaar voor Ilse. “Op het moment dat de interim-directeur dat zei, was ik zo moe dat ik al amper kon nadenken, laat staan voor mezelf opkomen. Ik heb in die periode met twee loopbaancoaches gesproken en heb tijdens het tweede-spoor-traject en daarna in de WW gesolliciteerd totdat ik een ons woog. Maar mede door de pandemie was het moeilijk om een kans te krijgen. Mijn zelfbeeld was naar de maan. Ik voelde me the biggest loser ever. Op het dieptepunt dacht ik zelfs: ik zit mijn tijd wel uit tot mijn pensioen. Ik vind toch geen passend en leuk werk.”

Niet nadenken, gewoon doen

Juist toen Ilse dreigde in de put te raken, nu vier maanden geleden, besloot ze zich aan te melden voor Miracle Roadmap. “Ik durfde dat nooit te doen, maar wist dat ik wel voor verandering moest gaan. De nood was hoog. Ik gaf me op en vertelde er niemand over. Zelfs mijn man en familie wisten er niet van. Ik wist dat ik zou gaan twijfelen zodra iemand zou zeggen ‘Zou je dit nou wel doen?’.”

Onderweg naar de eerste live-dag sloeg ook bij Ilse zelf de twijfel toe. “Mijn wereldje was zo klein geworden dat ik vol in de weerstand schoot. ‘Waar ben ik aan begonnen?’, ging er door mijn hoofd. Ik dacht: ‘Dan moeten we vast gaan manifesteren dat er opeens drie miljoen euro door de brievenbus valt. Ik kom toch weer van een koude kermis thuis.’ Pas later besefte ik dat het de angst was die sprak. Bij de live-dag kon ik stapje voor stapje ontdooien. Wel nog vanaf de zijlijn. Ik vroeg me oprecht af hoe mensen op het podium ruimte voor zichzelf durfden in te nemen. Dat zou ik nooit durven. Toen niet, althans. Maar ik ging wel met een grote lach naar huis.”

Straalangst

Eén van de dingen die Ilse ontzettend spannend vond, was in het middelpunt staan. Dat merkte ze ook bij een oefening op een live-dag. “We moesten in een cirkel gaan staan. Het idee was dat iedereen de persoon in het midden complimenten gaf. Ik stond te rillen als een rietje en durfde helemaal niet. Het was alsof ik het niet aankon om ze te horen en er echt in te geloven. Maar gaandeweg nam de angst af. Er volgde een groepsknuffel en toen kwam de ontlading. Het gaf me zo’n enorme adrenalinestoot dat ik toch in het midden was gaan staan. Alsof ik net had gebungeejumpt. Ik had me kwetsbaar opgesteld, het draaide om mij en ik stond er nog.”

Vanaf toen ging Ilses ontwikkeling als een raket. “Ik heb vooral geleerd om me open te stellen. Ik zat al zo lang thuis zonder werk en mijn wereld was klein. Maar beetje bij beetje durfde ik buiten mijn bubbel te kijken. Zo ben ik gaan netwerken om werk te vinden. Tijdens het eerste netwerkgesprek, met een recruiter, rolden de tranen over mijn wangen. Ik legde eerlijk uit dat ik het spannend vond. De recruiter reageerde onwijs fijn: ‘Dat geeft niets. Dat zijn we wel gewend.’ Dat sterkte me in mijn vertrouwen dat er niets mis met me is en dat ik ook over die gevoelens en angsten open mag zijn.”

Nieuwe baan mét haar eigen voorwaarden

Het netwerken en tóch weer gaan solliciteren wierp zijn vruchten af. “Het is vers van de pers, maar ik heb weer een baan!”, roept Ilse. De blijdschap spat ervan af. “Het is opnieuw een baan in het onderwijs. Ik heb inmiddels een heel ander perspectief op het onderwijs. Die interim-directeur zei dan misschien dat het onderwijs niets voor mij was. Maar waar was die uitspraak op gebaseerd? Het was niet mijn waarheid! Ik wil wél het onderwijs in, en ik weet dat ik genoeg capaciteiten, kennis en kunde heb.”

De grootste overwinning vindt Ilse nog wel dat ze al in het sollicitatiegesprek aangaf onder welke voorwaarden ze als dramadocent wilde gaan werken. Grenzen aangeven en voorwaarden stellen was voor haar iets compleet nieuws. Het voelde dan ook heel onwennig om aan te geven dat ze als dramadocent niet in het wiskundelokaal wil lesgeven en bepaalde faciliteiten nodig heeft. Op haar oude werk had ze dat nooit voor elkaar gekregen. “Ik was zelfs een beetje chagrijnig na het gesprek. Ik dacht: ik heb vast mijn eigen ruiten ingegooid door dat te zeggen.”

Maar wat bleek? Ilse werd gebeld dat ze die voorwaarden juist opvatten als deskundigheid en haar wilden aannemen. “Ik kan het bijna niet bevatten! Nu pas zie ik dat je het uitstraalt als je in jezelf gelooft. Bij al die eerdere sollicitaties geloofde ik niet in mezelf. Hoe kon een ander dat dan doen? Dat is nu 180 graden gedraaid. En het resultaat is dat ik dé baan heb en alle faciliteiten krijg die nodig zijn om het in te kleden zoals ik denk dat nodig is om goed drama-onderwijs te geven.”

Ken je valkuilen

Of Ilse bang is in haar oude patronen te stappen? Dat niet. “Tuurlijk zal ik nog vaak genoeg in valkuilen trappen. Maar dan kan ik het nu signaleren en er open over zijn. Ik durf dingen aan te geven en weet dat dat noodzakelijk is om dicht bij jezelf te blijven. Ook heb ik het harde oordelen naar mijzelf losgelaten. Ik vind mezelf goed genoeg en vertrouw erop dat ik me altijd kan ontwikkelen en dat pieken en dalen beide zinvol zijn. Ook kan ik belemmerende gedachten beter loslaten. Een uitspraak van David is nu een fijn mantra voor mij: ‘Bedank je brein voor het betekenisloze commentaar’. Je brein wil vaak energie besparen of falen voorkomen. Maar ik wil leven, en dat betekent ook soms tegen die overtuigingen ingaan.”

Het helpt ook dat Ilse inmiddels haar eigen valkuilen kent. “Ik had het gevoel altijd in dienst te staan van anderen: van leerlingen, van collega’s, van mijn gezin, van anderen… Dat kwam doordat ik dacht dat ik alles op me moest nemen. Dan riep ik al snel ‘Ik doe het wel!’ om vervolgens af te geven op anderen waarom ik het altijd alleen moest doen. Dat was omdat ik moeite had om met weerstand of kritiek om te gaan. Nu kan ik daar beter mee dealen. Ik denk niet meer steeds vanuit het harmoniemodel: ‘Als het maar gezellig blijft en de ander niet belast wordt.’ Daardoor zijn bijvoorbeeld vriendschappen veranderd. Sommige vriendschappen verdiepen zich hierdoor en één vriendschap heb ik door dit besef juist losgelaten.

Uit de schaduw

Als Ilse terugkijkt op de eerste dag dat ze naar het live-event reed, vindt ze zelf eigenlijk ook wel dat ze als een raket is gegaan. “De eerste dag zat ik nog in de weerstand. Daarna heb ik alles als een spons opgezogen. Ik heb weer een baan, ik heb weer plezier in het leven, ik geef mijn grenzen aan en offer mezelf niet meer steeds op. En ik voel me als moeder een krachtiger voorbeeld voor mijn twee dochters. Ik krijg ook van mensen terug dat ze me vinden stralen en me een gezellig persoon vinden. Dat is zoiets moois.”

Ilse sloot Miracle Roadmap op een voor haar bijzondere manier af. “Ik stond die dag op het podium. Ik kreeg een enorm applaus en voelde aan alles dat ik er mocht zijn. Ik kon het applaus gewoon ontvangen. Zonder belemmerende gedachten. Ik die mezelf de afgelopen jaren steeds in de schaduw plaatste en het liefst wilde zeggen ‘Kijk maar niet naar mij’ durf nu eindelijk te stralen.”